Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
coKoroniePolskiejwiecznązgubępewnieprzyniesie,
przyzwolićmieli?Nadto,comożebyćsromotniejszego,
kiedywKoroniePolskiejnaszej[...]ten,którywołu,
krowę,świnię,kozęukradnie,karanbędzie,aktóry
kościółzburzy,ołtarzepoprzewraca,kapłanywypędzi,
ŚwiętePańskie,przeczystąinigdypodługpotrzeby
niewychwalonąPannę,MatkęBożązesromoci,chwałę
miłegoBogazniszczy,ImięnaostatekPańskieiduchom
złymstraszniezbluźni,ten–mówię–pokójmiećbędzie!
Dajesięswobodęwyznaniaewangelikom,którzy
uznajązaprawdętotylko,cowidniejewPiśmie
Świętym.Niechżezwolennicytakiejwolnościwskażą,
„wktórympsalmiekrólDawidodkopiiszlachcie
zagranicamikrólestwapięćgrzywienobiecuje”?Jeśli
każdemuwolno,„wjakąbędziechciałreligięsię
przewierzgnąć”,toikrólsięczegodobrego
przewierzgnie,przysięgikoronacyjnejniedotrzymaipo
pięćgrzywienodkopiipłacićprzestanie.
Przytoczonawpierwszymrozdzialemowakasztelana
smoleńskiegodoszłanaswpostacisparodiowanejprzez
jakiegośbabińczyka.Tekstprotestacjimazowieckiejjest
prawdziwy.Koronaniewątpliwieprzodowałapaństwupod
względemkulturalnym.Aleiwniejistniałaniezłaoaza
zastoju.Ciemnogródkoronnyleżałwówczasnazachód
odLublina.
PosłusznyzleceniuFranciszkaCommendonezjazd
wKaskachrozstrzygnął,żenajliczniejstawiąsięnapolu
elekcyjnymMazowszanie,anieLublinianieczyjednym
znimiduchemdyszącypanowiebraciazreszty
Małopolski.
PodpewnymwzględemLubelszczyznaprzypominała
jednakMazowsze.Itu,itamwielebyłoszlachtyubogiej,
nawetzagrodowej,toznaczytakiej,conigdynic
wspólnegoniemiałazpańszczyzną,bożadenchłopjej