Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rzeczyludziśredniowiecza
Niebędęsiętuzajmowaćdomemrozumianymjakobudy-
nek.Byłobytodziałanieznacznieprzerastającemożliwościjed
-
negobadacza,zwłaszcza,jeśliuświadomimysobie,jakwielka
byłaróżnicamiędzybiednąwiejskąchatą–częstopółziemianką,
amożnowładczymczykrólewskimzamkiem.
Dlapóźnegośredniowieczawwiększymniżdlainnychepok
stopniuistniejemożliwość,aleikoniecznośćwykorzystywania
źródełpozaarcheologicznych.Mamtunamyśliprzedewszystkim
przekazypisane,relacjeetnograficzneiniezmiernieistotnedla
omawianegotematuprzedstawieniaikonograficzne.Itowłaśnie
ikonografii,któraodegrałaniezmiernieistotnąrolęwprzedsta-
wionychwtejpracystudiach,chcęterazpoświęcićkilkasłów.
Słowaikonografiabędęwtymtekścieużywaćwdośćpo-
wszechnymiszerokimznaczeniu,odnoszącymsiędowszel-
kichprzekazówgraficznychpochodzącychześredniowiecza.
Malarstwościenneniejestzbytpomocne,potroszezewzglę-
dunatematykęprzedstawień,jednakprzedewszystkimzuwagi
nasłabąwidocznośćszczegółów.Najwięcejpotencjalnychmoż-
liwościniesiezesobąmalarstwotablicowe.Wprzypadkudzieł
powstającychnaterenieziempolskich,zdecydowanawiększość
malowidełzzałożeniaprzeznaczonabyładownętrzsakralnych7.
Dlategoteżnieznajdujemynanichzbytwieluwyobrażeńprzed-
miotówdomowych.Zdecydowanienajwięcejinteresującychde-
taliodnalazłamwmalarstwietablicowym,wnurcierealizmu
mieszczańskiego.Potzw.gotykumiędzynarodowym,wXVw.
największeosiągnięcia,acozatymidzieznacznąpopularność,
osiągnęłaszkołaflamandzka.Szczególneznaczeniedlaomawia-
nychtuzagadnieńmiałagrupamalarzyokreślanychniekiedy
jakoprymitywiściczyostatnioprymitywiniderlandzcy.Ichpra-
cewwyjątkowoprecyzyjnysposóbprzedstawiająwszelkiedetale.
Dodatkowoportretowanewnętrzaodtwarzanesąwpełnireali-
stycznie.Obrazyprzedstawicielitegonurtu,takichjakJanvan
7
J.Gadomski,GotyckiemalarstwotablicoweMałopolski,Warszawa
1981,s.34in.;M.Otto-Michałowska,Gotyckiemalarstwotablicowe
wPolsce,Warszawa1982,s.6.
12
