Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
FAKTY,CZYLICOWIADOMO„NAPEWNO”
uXIprzykazanie:«Niecudzosłów!»”1-brzmijednazmyślinieuczesa-
nychStanisławaJerzegoLeca.Znaneredaktorskieprzykazanietrudnojed-
nakbezzastrzeżeńzastosowaćwtymrozdziale,choćprzecieżzzałożeniajest
onpoświęconytemu,cowiemyunapewno”,temu,coniepotrzebujeaseku-
ranckiegocudzysłowupiętnowanegoprzezLecawłaśniezato,żestałsięondla
wielupiszącychłatwymsposobemnawyjaśnieniebrakuprecyzji.
Aprzecieżwrozdzialeofaktachtrzebabyćpewnymtego,cosiępisze
ijęzyka,którymsiętoopisuje.uNiecudzosłów!”znaczytutyle,couNiebądź
nieprecyzyjny!”,uNiebądźniepewnysłów,którychużywasz!”,uPiszącofak-
tach,niesugerujpodtekstów!”.Naprawdę,chciałamiśćzaredaktorskimprzy-
kazaniemLecainiezamykaćsłówmiędzyapostrofami.Początkowowydawało
się,żebędzietomożliwe.PierwszelekturyuTeatru”,uDialogu”iuSceny”pro-
wadziłamwposzukiwaniufaktówiinformacji-takichwłaśniebezcudzy-
słowów.Podobneoczekiwaniamiałamwstosunkudopierwszychrozmów,
któreprzeprowadziłamzosobamizwiązanymiztymiperiodykamiwlatach
osiemdziesiątych.Celwydawałsięjasny:ustalić,jakbyłounaprawdę”.Ustalić,
cobyłounapewno”.Oddzielićpewnośćodniepewności,odrzucającwszelkie
cudzysłowy.
Aleimbardziejzgłębiałamtemat,tymbardziejoczywistestawałosiędla
mnie,żemiałamdoczynienia,zarównowczasopismach,jakiwwywiadach,
główniezopiniamiiinterpretacjamidotyczącymilatosiemdziesiątych,anie
zfaktami.Zrozumienietejsubiektywnościprzedstawieniawydarzeńniespra-
wiłojednak,żeprzestałamszukaćczegośpewnegoiniezaprzeczalnego.Ciągłe
próbyodpowiedzinapytaniaoto,jakcośzostałozapamiętaneczyopisane,nie
przekreśliłypytańoto,cowydarzyłosięnapewno(cudzysłówzostałtupomi-
niętycelowo).Próbującwyizolowaćfakty,odrzucająctymczasowoichinter-
pretacjeiopinieonich,zgromadziłamgarśćwydarzeń,miejsc,dat,nazwisk…
To,conazywasięniekiedyusuchymifaktami”icojakotakieniewzbudza
wielkichemocji,acoprzecieżpozwoliłonawyjaśnieniepewnychzależności
ipowiązań,istworzyłobazędlakolejnychrozdziałówtejpracy,byłoniezmier-
nieważnedlapróbinterpretacjiwydarzeńwczasopismachirozmowach.
1S.J.Lec,Myślinieuczesane,Warszawa:AllegroMaNonTroppo,1991,s.16.
