Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Podkreślićjednaknależy,żenaużytekpracypojęcieprocesucywilnego
będzierozumianejakocałepostępowaniecywilne.
Podstawowąmetodąwykorzystywanądoanalizyprzedstawionych
założeńjestmetodajęzykowa(tzw.dogmatyczna),wspieranaprzez
elementymetodyprawnoporównawczejorazhistorycznoprawnej.
Analizaorzecznictwa,podobniejakidorobeknauki,zostaływykorzy-
stanedlacelusystemowegoujęcianram”rzetelnegoprocesu.Przepro-
wadzonaanalizanakazujebowiemuznać,żedefinicjarzetelnegopro-
cesupozostajewciążotwarta.Pojęcienrzetelnegoprocesu”wistocie
maniedookreślonycharakter,możnajednakpostaraćsięozdefiniowa-
nieisystemowąsyntezęjegozakresuwaspekcieustrojowo-procesowym.
Charakterystykaistotyrzetelnegoprocesuzewzględówprzedsta-
wionychponiżejzostałaprzeprowadzonanapłaszczyznach:aksjologicz-
nej,ustrojowo-konstytucyjnejiprocesowej.Jednocześniegłównym
przedmiotembadańbyłaanalizaprawadorzetelnegoprocesu
waspekciedziałaniasądu.
Postępowaniecywilnepostrzeganejestjakoswegorodzajuporzą-
dek.Jegoprzebiegicelwyznaczająprzyjętezasadyorganizacjiustrojo-
wejifunkcjonalnejpostępowaniacywilnego.Upodstawtychzasadczy
wręczponadnimiistniejąjednakwartości,którepierwotnymich
źródłem.Dlategorozważańoistocierzetelnegopostępowanianie
możnaprowadzićbezodniesieniasięwpierwszymrzędziedoaksjologii
procesu.Takiepostrzeganieprawaprocesowegowiążesięniewątpliwie
zjegoaksjomatyzacjąwedleokreślonychwartości.Pojęciepostępowania
cywilnegoiprawaprocesowegojestcorazczęściejkonstruowanewedług
określonychkryteriówiwartościistotnychwdanejdziedzinie12.
Wpierwszejczęścipracyodrębnyrozdziałzostaniepoświęcony
problematyceaksjologiirzetelnegoprocesu.Aksjologiarzetelnego
procesunaużytekpracyzostanieokreślonajakozbiórokreślonych
wartości,którychistnieniewarunkujeukształtowanieproceduryroz-
strzyganiasporówprzedsądem.Uwzględniającspecyfikęmateriipostę-
powaniacywilnego,dopożądanychjegowartościnależyzaliczyć:po-
szanowaniegodności,transparentność,równość,pewnośćiprzewidy-
walność,prawdę,efektywnośćorazoczywiściesprawiedliwość.Wymie-
nionepowyżejwartościzostałyuznanezapodstawowewartościrzetel-
12K.Piasecki,Antropologiczneiaksjologicznepodstawyprawacywilnego(w:)Filo-
zofiaprawaatworzenieistosowanieprawa.MateriałyOgólnopolskiejKonferencjiNauko-
wejzorganizowanejwdniach11i12czerwca1991rokuwKatowicach,red.B.Czech,
Katowice1992,s.269in.
29