Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
rzetelnyproces.Szczególnawartośćsprawiedliwościproceduralnej
poleganainstytucjonalizacjiokreślonychprawidełproceduralnych.
Właściwezastosowanieprzyjętejformułysprawiedliwościmaterialnej
wedletego,cosiękomunależyiewentualnieodkogosięnależy,wyma-
ga,abykażdazosób,którejdotyczyrozstrzygnięcie,byławtokuczyn-
nościtraktowanawsposóbzgodnyzodpowiednimiregułamiprocedu-
ralnymi.JaktoująłZ.Ziembiński,nainstytucjonalizacjęrozstrzygnięć
osprawiedliwymcharakterzeskładająsięreguły:wyznaczającelub
konstruującepodmiotywyposażonewkompetencjędodokonywania
miarodajnychspołecznieorzeczeń,określającesposóbdokładnego
ustaleniatreściprzyjmowanejformułysprawiedliwościorazdotyczące
sposobuustalaniasytuacjifaktycznych.Regułyprocesoweniejako
zzałożeniamajątylkowtórną,instrumentalnąwartość.Faktycznie
jednakmajądecydującądoniosłośćspołeczną.Wszelkiebowiem
wzniosłeformułysprawiedliwościtracąnawartości,jeśliniemożna
dochodzićichochronywsposóbzinstytucjonalizowany,jeśliorzeczenie
jestwydawaneprzezstronniczegosędziego,bądźtreśćformułysprawie-
dliwości,czynormyznajdującejzastosowaniewodniesieniudotakiego
przypadkujestchwiejnaidopieroprzezkogośarbitralnieprecyzowana,
albojeśliniemagwarancjiobiektywnegoustaleniastanufaktycznego
wdanejsprawie19.
Największatrudnośćwocenierzetelnościdanegopostępowania
toznalezienierozsądnejrównowagipomiędzyposzczególnymielemen-
tamikonstytuującymitoprawo.Efektywnośćpostępowanianiemoże
prowadzićdopozbawieniastronprawadowysłuchania,zkoleirealiza-
cjategoprawaniemożeskutkowaćprzewlekłościąpostępowania.
Transparentnośćpostępowanianiemożeunicestwiaćjegoefektywności,
zaśpewnośćwpostępowaniu-sprawiedliwości.Dlategodopieropo
przeprowadzeniuincasuanalizycałokształtuprzebiegudanegopostę-
powaniamożnazdecydowaćotym,czydoszłodonaruszeniaprawa
dorzetelnegoprocesu.
Wramachczwartejczęścipracyzostanąrównieżomówioneskutki
procesowenaruszeniaprawadorzetelnegoprocesu.
Należyzauważyć,żemiędzyustrojemorganówsądowychaorgani-
zującągoprocedurązachodziścisłazależność,jakożesystemorganizacji
organówpowinienumożliwiaćwykonywaniepowierzonychimfunkcji
wsposóbwyznaczonyprzyjętąformą.Powyższakonstatacjaprowadzi
19Z.Ziembiński,Opojmowaniusprawiedliwości,Lublin1992,s.175-177.
32