Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałdrugi.Instytucjonalizacjarzetelnego...
naczelną,aleiwtedy,gdyzasadętakąmożnawyprowadzićzwieluin-
nychprzepisów,którenormująpewneinstytucjeczyteżpewnezakresy
prawiobowiązkówpodmiotówprocesowych112.Niektórezzasadpro-
cesowychwynikająnietylkozprzepisówkodeksupostępowaniacywil-
nego,lecztakżezKonstytucjiRP,Konwencjioochronieprawczłowieka
ipodstawowychwolnościorazzprawaoustrojusądówpowszechnych.
Wkonsekwencjidokonujesięwyróżnienianaczelnychzasadwymiaru
sprawiedliwościinaczelnychzasadpostępowaniacywilnego113.Wtym
kontekścieistnieniezasadyrzetelnegoprocesumożnawyprowadzić
zcałokształtuprzepisówkonstytucyjnychregulującychprawodosądu
(art.32,42,45,77,78,178KonstytucjiRP),art.6ust.1EKPC,jak
iwielukodeksowychzasadprocesowych.
Majączatemnawzględziekonstytucyjneumocowanierzetelności
postępowania,trudnotraktowaćtylkojakozasadęprawaprocesowe-
go.Trafniewięcrzetelnyprocesjestuznawanyzanaczelnązasadęwy-
miarusprawiedliwości.Rzetelnyproceswarunkująbowiemzarówno
zasadyprocesowe(jaknp.równość,jawność,bezpośredniość,zaskar-
żalność),zasadyustrojowebezstronnościiniezawisłościsąduczysądo-
wegowymiarusprawiedliwości,jakiogólnoprawnezasadyniemające
swojegonormatywnegowyrazu,jakhumanizm,zaufanie,transparent-
ność,pewnośćczyprzewidywalność.
Wkonsekwencjinależystwierdzić,żezakresypojęcioweniektórych
zasadprocesowychiustrojowychkrzyżująsięiwzajemniepokrywają
zzasadąrzetelnegoprocesu.Trudnobowiemmówićorealizacjirzetel-
negoprocesubezurzeczywistnieniaprawadoobrony,dostępudosądu,
niezawisłościibezstronnościsądu,jawnościpostępowania.Rzetelny
proceszakładarealizacjęposzczególnychgwarancji,którezaliczamy
nietylkodozasadprocesowychiustrojowych,aleizasadogólnopraw-
nych.Każdaztychzasad,spełniającprzypisanąjejspecyficznąfunkcję
wprocesie,służyjednocześnieokreślonemunadrzędnemucelowi,jakim
jestrzetelneiuczciweprocedowanieisprawiedliwerozstrzygnięcie
sprawy.Możnazatemuznać,żezasadarzetelnegoprocesuprzybiera
postaćnaczelnejzasadysądowegowymiarusprawiedliwości,swoistej
metazasady.
112J.Jodłowski,Zasadynaczelne...,s.53-55.
113T.Wiśniewski,Przebiegprocesu...,s.42.
64