Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rzeźbawarchitekturze–przeglądproblematyki
Dziełoarchitekturyjakorzeźba
19
TotakjużczęstewXXiXXIwiekutraktowaniedziełaarchitektury
wokresachwcześniejszychnależałozdecydowaniedorzadkości.Na
przeszkodziestałymożliwościkonstrukcyjnerozwiązańpowszechnie
wówczasstosowanych.Obliczeniastatyczneszerzejzaczęłybyćsto-
sowanedopieropopowszechniejszymprzyswojeniusobiezasadfizyki
newtonowskiej,czyliwXVIIIwieku.Mimotychograniczeńpojawiają
siędziełarewolucyjne,przygotowującedotraktowaniabudowlijako
wielkiejskalirzeźbę.Historycyarchitekturysązgodni,żeprzełomowy-
midziełamibyłytezaprojektowaneprzezBorrominiego.WS.Carlo
allaQuatroFontaneniezwykleekspresyjnie,jaknaoweczasy,ufor-
mowanazostałafasada,podporządkowanapłynnemurytmowiwygięcia
wklęsło-wypukłego.Równieżwewnętrzutejświątynizrealizowanokon-
sekwentnieefektkomplikowania,zagmatwaniakompozycjidolnych
partiiścian,bystopniowouspokojeniupodlegałobelkowaniewnętrza
ażdosprowadzeniawszystkiegodoklarownej,dominującejnadwnę-
trzemowalnejformypodstawykopuły.Jeszczebardziejskompliko-
wanazostałakompozycjakościołaS.IvodellaSapienza,opartegona
planiesześcioramiennejgwiazdy.WXVIIIwiekuznakomitąkonty-
nuacjątejpostawytwórczejuarchitektówbyłodziełoG.Santiniego
Aichla–cmentarnykościółwZelenejHorze,wzniesionynaplanie
pięcioramiennejgwiazdy,olekkowygiętychścianach,ostrołukowych
oknach.Dziełobardzobliskiewspółczesnympostmodernistycznym
kreacjom.
RzeźbiarskimdziełemwydajesiębyćkościółprotestanckiG.Bahra
wDreźnie.Głównymiakcentamicentralnegokorpususąpotężnecztery
narożnewęzłykonstrukcyjne,zwieńczoneopływowymiformamizaś
całośćzdominowanazostałauwysmuklonąnienaturalniekopułązde-
cydowaniewertykalizującącałąkompozycjębryły.
Teniezwykłeekstrawagancjearchitektówpóźnegobarokuiroko-
kawywołałyreakcjępowrotudoklarownościilogikikompozycyjnej
postawyklasycyzującej.Ekstremalnymprzykłademmanifestacjijedno-
znacznościformyjestprojektwielkiegokenotafiumkuczciNewtona
C.L.Ledoux’a:ogromnakulaustawionazostaławwysokimpierścieniu
