Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy.Deiureacdeiurisdivisione–oprawieipodzialeprawa
35
przypadku,znajdowanojenadrodzededukcji,np.zprzepisówprawapisanego
czyteżzaproponowanychprzezpoprzednikówregułprawnych(wspomnianych
regulaeiuris).Iwreszcie-częstokazuistykastawałasiędlajurystówinspiracją
dlarefleksjinadjurydycznąnaturąproblemuprawnego.Wtenszczególnysposób
następowałtwórczyrozwójprawa,nadrodzerozstrzyganiakonkretnychprzypad-
ków,przyjednoczesnymzastrzeżeniu,że-codozasady-tonieprawopochodzi
odreguły,aleregułaodprawa8.
Paulus16adPlaut.D.50,17,1:Regulaestquae
remquaeestbreviterenarrat;nonexregulaius
sumatur,sedexiurequoestregulafiat;perregu-
lamigiturbrevisrerumnarratiotraditur,et,utait
Sabinus,quasicausaeconiectioest,quaesimulcum
inaliquovitiataest,perditofficiumsuum.
Iavolenus11epist.D.50,17,202:Omnisdefinitio
iniurecivilipericulosaest:parumestenim,utnon
subvertiposset.
nRegułąjestto,cokrótkoprzedstawiaistniejący
stanrzeczy;nieprawowynikazreguły,aleregułę
tworzysięzistniejącegoprawa;zapomocąreguły
krótkoprzedstawianyjeststanrzeczyi,jakpowia-
daSabinus,sprawajestjakbywyjaśniona;jeślitylko
reguławjakiejkolwiekczęścijestwadliwa,traciswo-
jąważność[użyteczność]”
nWszelkadefinicjawprawieprywatnymjestnie-
bezpieczna,ponieważrzadkokiedyniemożnajej
podważyć”
.
.
•Dużąliczbęreguł,mającychmniejlubbardziejgeneralneznaczenie,&kompi-
latorzyjustyniańscy(Fzob.:cz.I,r.2,pkt6.2-6.3),zebraliwkońcowymtytule
Digestów:D.50,17:Dediversisregulisiurisantiqui.Wtensposób,dziękiumiesz-
czeniuichwodrębnymtytule,regułyuzyskałygeneralneznaczenie9.
8
Szerzejnatematntopicznegomyślenia”zob.:W
.Litewski,Podstawowewartościprawarzymskiego,
Kraków2001,s.14-15;zob.także:idem,Słownikencyklopedycznyprawarzymskiego,Kraków1998,s.224,
s.v.regula(iuris).
9Zob.:tekstłacińskiwrazztłumaczeniemikomentarzem:T.Palmirski,Oróżnychregułachdawnego
prawa.17tytuł50księgiDigestów:tekst–tłumaczenie–komentarz,nZeszytyPrawniczeUniwersytetu
KardynałaStefanaWyszyńskiego”
,6.2(2006),s.221-326;7.1(2007),s.311-373;7.2(2007),s.297-345.
objaśnieniaróżnychregułznajdującychsięwciążwinstrumentariumprawniczym,wrazzichoryginalnym
rzymskimkontekstem,odnaleźćmożnaw:A.Kacprzak,J.Krzynówek,W
.Wołodkiewicz,Regulaeiuris.
ŁacińskieinskrypcjenakolumnachSąduNajwyższegoRzeczypospolitejPolskiej,2.wyd.,Warszawa2006.
