Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
MariolaMarczak
któryuczestniczącwnieludzkiejwojennejwalce,starasięzachowywaćnpoludz-
ku”
,traktujeżołnierzywrogiejarmiizszacunkiemiwspółczuciem.Traktowany
przeztowarzyszybronijakoktośwyjątkowy,jestprzezjednegoznichobserwowa-
ny,agdyzginie,teninnyprzejmujefunkcjęsubiektywnegonarratora.Faktbycia
obserwowanym,stanowieniaprzedmiotuopowieści,zwracauwagęnakogoś,kto
napierwszyrzutokawydajesięprzeciętny.Zarównointrospekcja,pozwalająca
poznaćczłowiekagłębiej,jakiuwagaskupionanabohaterze-narratorzeprzez
kogośzzewnętrz,ktozachwilęmożestaćsięźródłemdalszegociągutejsamej,
ajednocześniepoczątkiemtrochęinnejopowieści,sąsposobemzaprezentowa-
niahumanistycznejpostawyzgodnejzchrześcijańskimświatopoglądem.Każeon
wkażdymczłowiekudostrzegaćciekawąiważnąnopowieść”
,czynawetwidzieć
wnimncałyświat”
.obrazwyjątkowegożołnierza,który,idącdoboju,zachowuje
pełnięempatii,takiejsamejzarównowobecwrogów,jakitowarzyszybroni,jest
bardzoczytelny.BezpośrednieodwołaniadopostaciChrystusa,któresiępoja-
wiają(choćbyprzezodtwórcęgłównejroliChrystusazPasji(2004)Gibsonaczy
uwagiinnychżołnierzy),wydająsięprzekazemnazbytnachalnym,przesadnie
czytelnym,postaćtaitakbyłabybowiempostrzeganajakofiguraChrystusa.
Specyficzneukształtowaniesubiektywnejnarracji,podobnewwiększościfil-
mówreżysera,sprawia,żewidzjestskłanianydotego,bypodobniejakbohate-
rowiepoddawałrefleksjito,cowidzi:postacizaprezentowanewfilmieorazich
historie,ponieważkażdyjestwarttego,byprzyjrzećmusiębliżej,wejrzećweń
głębiej.Jesttowyraźnazachętadotego,byobrazfilmowystałsięprzedmiotem
kontemplacyjnejaktywnościwidza.Malickwswoichfilmachzawszewskazuje
nkierunek”kontemplacji,wyraźniepodpowiada,copowpatrzeniuinwmyśleniu”
sięwobrazwidzpowinienodnaleźćjakotematdorefleksji.WCienkiejczerwonej
liniijesttosensprzemocyicierpieniaorazczłowiekpostrzeganyjakowartość
wświecienajwyższa,sankcjonowanaprzezTranscendentnego.
Subiektywnanarracjawzestawieniuzprezentacjądramatycznychwojennych
zdarzeń,wktórychuczestniczywrażliwybohater,służy,podobniejakwpierw-
szejgrupiefilmów,ukształtowaniuchrześcijańskiegoprzesłania.JużwPodróży
doNowejZiemifunkcjapodobnegozestawienia(dramatycznezdarzeniazwiązane
zzasiedlaniemAmerykiPółnocnejorazrefleksjanadnimi)tworzyjednakprzekaz
natematkorzeniamerykańskiejkultury,wktórychchrześcijaństwotraktowane
jakouwewnętrznionyświatopoglądzwłasnymsystememwartościjestkonstytu-
tywnymelementemkulturotwórczym.Służycywilizacyjnemupostępowiiograni-
czaniuetycznychkosztówekspansji.Podobnąfunkcjępełniwtymutworzekon-
wencjamelodramatyczna,którapozwaladostrzecwchrześcijańskiejmiłościludzi
zodmiennychkulturwzorzecidealnejsymbiozycywilizacjizachodniejzpierwot-
ną,zharmonizowanąznaturąkulturąIndian.
Trzecitypmieścifilmyjawniereligijne,wyznawcze(konfesyjne),mówiąceoBogu,
ludziachoddanychBogu,grzechu,nawróceniulubzjawnąmotywacjąreligijnąboha-
terów,naprzykładWyspa,LudzieBoga(2010),Wiosna,lato,zima…iwiosna.
