Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
SądNajwyższyStanówZjednoczonychAmeryki
dolicznychamerykańskichbazdanychzapośrednictwemUniwersytetuJagielloń-
skiegoorazKonsulatuGeneralnegoStanówZjednoczonychwKrakowie.Niebez
znaczeniabyłytakżebadaniawykonanew2001rokuwCatholicUniver-sityofAme-
ricaSchoolofLawwWaszyngtonie,któreautormógłprzeprowadzićdziękistypen-
diumSYLFF(TheRyoichiSasakawaYoungLeadersFellowshipFund)TheTokyo
Foundation.Niektórerezultatybadańzostałyprzedstawionenamiędzynarodowych
konferencjachnaukowych(m.in.wRothermereAmericanInstitutewOksfordzie,
HeidelbergCenterforAmericanStudies,UniversitádegliStudidiFirenzeczyClin-
tonInstituteforAmericanStudiesUniwersytetuDublińskiego),dziękiczemuzostały
skonfrontowanezwielomaspecjalistamizzakresunaukpolitycznychorazamery-
kańskiegoprawakonstytucyjnego.
UKŁADPRACY
KsiążkaSądNajwyższyStanówZjednoczonychAmeryki.Odprawadopolitykiskłada
sięzpięciurozdziałów.Wpierwszymrozdziale,zatytułowanymPrawotwórczarola
amerykańskiejwładzysądowniczej,autordokonujeanalizypodstawowychzasad
funkcjonowaniaangielskiegosystemuprawacommonlaw,awięcprzedewszyst-
kimzasadyprecedensówopartejnadoktryniestaredecisisorazprawotwórczejroli
sędziów.RozwójcommonlawnatereniekoloniiangielskichwAmerycePółnocnej
nieosłabiłznaczeniapodstawowychzałożeńangielskiegosystemuprawnego,który
wdużejmierzezostałrecypowanyprzezpóźniejszepaństwoamerykańskie.Ważnym
elementemrozdziałupierwszegojestzatemanalizaprzebiegukonwencjikonstytu-
cyjnej,jakaodbyłasięw1787rokuwFiladelfii,szczególniepodkątemdyskusji
ojcówzałożycielinatematprzyszłegocharakteruikonstrukcjifederalnejwładzy
sądowniczej.Ukazanieostatecznychdecyzjiwtymzakresiepozwolibowiemnaza-
prezentowaniestrukturysądownictwafederalnegozSądemNajwyższymnaczele
ijegopozycjiwstosunkudoinnychpionówwładzy,tj.egzekutywyilegislatywy.
Jaksięokazuje,pierwszelatapaństwowościamerykańskiejprzyniosłyistotnązmia-
nęcodocharakterukompetencjiSąduNajwyższego,któryw1803rokunadałsobie
uprawnieniedokontrolikonstytucyjnościprawa,costajesięprzedmiotemanalizy
autorawrozdzialepierwszym.Analizatamazazadaniejedynieuzupełnieniewie-
dzywzakresieprawotwórczejroliSądu,ponieważnajważniejszączęściątegoroz-
działujestukazanierzeczywistejpozycjiwyrokówsądowychjakonormprawnych
zperspektywyhierarchiiźródełprawa.Określenieformalnejpozycjiprecedensów
SąduNajwyższegowśródźródełprawastanowionegomożestaćsięjednymzfun-
damentówpóźniejszejanalizywpływówpolitycznychnaprawotwórcządziałalność
tejinstytucji.
Rozdziałdrugi,PrawneipolityczneograniczeniaprawotwórczejroliSąduNaj-
wyższego,składasięzdwóchgłównychczęści:tej,wktórejzbadanezostająteogra-
niczeniadziałalnościSąduNajwyższego,któresędziowienałożylinasiebiesami
