Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
ANTROPOLOGIAIHISTORIARODZINY
Biologiczneiprawnekomponentydefinicjirodziny,czylipokrewieństwo
orazmałżeństwo,tofilarychwiejącesiędziśwposadach.Przemianyspołeczno-
-polityczne,kulturowe,atakżetowarzyszącyimrozwójnaukisprawiają,żenasze
pojęcierodzinywymagaconajmniejposzerzenia-XXiXXIwiekzweryfikowa-
łyzałożenieoprymaciemodelukobieta-mężczyzna-dziecko.Alternatywnych
modelirodzinypoznajemycorazwięcej:oddobrzejużzadomowionejwnaszej
kulturzekohabitacjiprzezzwiązkinieheteronormatywneporodzinyniezwią-
zaneanipokrewieństwem,anirelacjąocharakterzeseksualnymczymiłosnym,
takiejakkółkoprzyjaciół.Zanimjednakowaróżnorodność,scharakteryzowana
przezemniewrozdzialetrzecim,doszładogłosu,minęłoniejednostulecie.
Historiarodzinystanowiogromnepolebadawcze,zgłębianeprzezreprezen-
tantówwieludyscyplinnaukowych.Niesposóbwyczerpującoprzedstawićjejlo-
sów,niepiszącwielotomowegomonumentalnegodzieła,jednakbadającgatunek
literackitaksilniezwiązanyzżyciemiczłowiekiemjaksagarodzinna,niemożna
metamorfozrodzinyprzemilczeć.Niniejszyrozdziałjestwięcpróbąprzekrojo-
wejcharakterystykiprzemian,jakiezaszływmyśleniuorodzinie-przedewszyst-
kimeuropejskiejipolskiej.
1.1.Szachownicapokrewieństwa
Notatkizantropologiirodziny
Antropolodzydefiniująpokrewieństwojakostosunkimiędzyosobamiopar-
tenapochodzeniulubmałżeństwie.vJeśliosobyteuważają,żeichwzajemna
relacjaobejmujewspólnepochodzenie,krewnymiwwąskimznaczeniutego
słowa”-stwierdzaLindaStone,którawksiążcePokrewieństwoipłećkulturowa
zajmujesięgenderowąanaliząrelacjirodzinnychmiędzyinnymiwśródrdzen-
nychmieszkańcówAmeryki(Stone2012:20).Takieujęcie1wskazujenaważny
1Zuwaginaliteraturoznawczycharakterbadańpomijaminneujęcia,choćbyszczegó-
łowyopissocjologicznyczyewolucjonistycznącharakterystykępokrewieństwa.Oileso-
cjologicznymujęciemrodzinybędęsięzajmowaćprzyokazjikoniecznejcharakterystyki
jejwspółczesnychmodeli,takwtymprzypadkuodsyłamdonieomawianychprzezemnie
źródeł.Zob.m.in.:Geny,kulturaiewolucjaczłowieka.Synteza2009:273-295;Szlendak
2015.Innymiaspektamipochodzeniarodzinyzajmowałasię-zpunktuwidzeniafilozofii