Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Samobójstwoilistsamobójcy–definicje,statystyki,typologia
27
Doczynnikówosobistychbadaczezaliczajązmienneuwzględnianewmodelach
biomedycznymibiopsychospołecznym53,jakteżosobniczeskłonnościdozachowań
samobójczych:poczuciebeznadziejności,zniekształceniepamięciorazinneczyn-
nikiskładającesięwujęciucałościowymnapodejściepsychologiczne54.
Wśródwielunaukzajmującychsięzjawiskiemsamobójstwawyróżnićmożemy
więctrzy,któreproblemowietiologiizachowańsamobójczychpoświęcająnajwięcej
uwagi:psychologię,psychiatrięisocjologię.Należyjednakpamiętać,żewieleinnych
dziedzintakżepodejmujewswychbadaniachzjawiskosamobójstwa.Wielkiwpływ
ostatnimiczasymająbadaniazzakresubiologii,chemiiczygenetyki55.Odstrony
ujęciaikategoryzowaniazjawiskaniemożnatakżepominąćwysiłkówzdziedziny
prawa56,kryminalistyki57czyetyki58.Ważnąrolęodgrywajątakżeujęciafilozo-
ficzne59ikulturoznawcze60.Dlategosuicydologiajestwnauceklasycznymprzy-
kłademnaukiznaturyinterdyscyplinarnej.
WedługdanychstatystycznychŚwiatowejOrganizacjiZdrowia(WorldHealthOrga-
nization,WHO)nacałymświecie800000ludzirocznieodbierasobieżycie61.
WkomunikatachprzedstawianychprzezWHOprzebijająsięinformacje,żeco
40sekundktośpopełniasamobójstwo,natomiastco3sekundypodejmowanajest
przezkogośpróbasamobójcza.Wostatnimraporciez2015rokupierwsządzie-
siątkękrajówznajwyższąliczbąsamobójstw,liczonąna100000mieszkańców,
stanowiłykolejno:SriLanka,Gujana,Mongolia,Kazachstan,WybrzeżeKościSło-
niowej,Surinam,GwineaRównikowa,Litwa,Angola,KoreaPołudniowa.Polska
wtymzestawieniuplasujesięnawysokim,piętnastymmiejscu62.Wwielukrajach
53G.L.Engel,Teclinicalapplicationofthebiopsychosocialmodel,nTeAmericanJournal
ofPsychiatry”1980,t.137,z.5,s.535-544.
54R.O’Connor,N.Sheehy,Zrozumiećsamobójcę,s.78-98.
55Przeglądw:B.Hołyst,Suicydologia,s.694-713.
56Por.tamże,s.172-197.
57A.Gawliński,Namowalubpomocwsamobójstwie.Aspektykryminalistyczneikryminolo-
giczne,Olsztynek2017.
58T.Ślipko,Etycznyproblemsamobójstwa.
59A.Alvarez,BógBestia.Studiumsamobójstwa,przeł.Ł.Sommer,Warszawa2011.
60D.Lester,S.Stack(red.),SuicideasaDramaticPerformance,NewYork2015.
61WHO,LatestDataonSuicide,https:llwww.who.intlmental_healthlsuicide-preventionl
enl(dostęp:4.05.2019r.).
62WHO,SuicideRateEstimates,Age-Standardized.EstimatesbyCountry,http:llapps.who.
intlgholdatalview.main.MHSUICIDEASDRv?lang=en(dostęp:4.05.2019r.).
