Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przemocwobecdzieckawrodzinie–analizazjawiska
21
wszybkimwyjściuzokresusłabościfizycznejiumysłowej,uważanegoza
najmniejchwalebnywżyciuludzkim(Tazbir2001).
Przezdługiewiekiteologiaipedagogikapostrzegaładzieckogłównieprzez
pryzmatpismśw.Augustyna.Przedstawiłondzieckojakosymbolzła,istotę
niedoskonałąiobarczonąciężaremgrzechupierworodnego.Naturadzieckajest
takzepsuta,żepracynadjejpoprawąniedasięprzeprowadzićbezstosowania
kar.Św.Augustynusprawiedliwiałzgórywszelkiekaryjakostosowanewdob-
rejwierze,bowiem„ludzkieszczenięjestgłupie,ulegającenamiętnościom
ikapryśne”(za:Badinter1998s.40–41).Pedagodzy,prawiezawszeposiadający
dyplomyteologiczne,zalecalirodzicomchłodnetraktowaniedzieciibezprzer-
wyprzypominaliimonaturalnejzłośliwościichpotomków.
K.Bartnicka(1992s.60),analizującpamiętnikiipowieściokresupolskiego
oświecenia,pisze,„żewielupamiętnikarzynieuskarżasięnabicieisurowość
wychowaniawdomurodzinnym,alejepoprosturelacjonujejakorzecznatu-
ralną”.Autorkatwierdzinastępnie,żewynikałoto„zgłębokiegoprzekonania
ozbawiennymwpływienadziecisurowegowychowania,przezktórehartujesię
jeiustrzegaprzedzepsuciem”.
F.Birkowski(za:Tazbir2001,s.24)pisał,że„ktożałujekija,tenma
wnienawiścisynaswego”.JakwieluinnychodwoływałsiędosłówStarego
Testamentu:„Nieodejmujoddziecięciakarności,bojeśligoubijeszrózgą,nie
umrze.Tygoubijeszrózgą,aduszęjegozpiekławybawisz”.Podobnych
argumentówużywałS.Petrycy.Pouczającrodziców,iżdziecinależychować
wgrozie,cytujeonKsięgęMądrościSyracha:„Ktomiłujeswegosynaczęstona
nimużywarózgi,abynakońcumógłsięnimnacieszyć”,albowiem„rózgaigroza
mądrośćdaje”(za:Tazbir2000,s.193).
Razyotrzymywanewdomurodzinnymstanowiłyuzupełnienieopartejna
chłościeedukacjiszkolnej.Bitonierazibezwiny,niejakoprofilaktycznie,abysię
wychowanekniepsułi„miałprzestrogęprzywinachkolegi”.JeszczewXIX
wiekuprzezdługiczasutrzymywałosięprzekonanie,żewychowawcapowinien
wkrańcowychprzypadkachsięgaćdorózgiczynawetkija(Tazbir2000,s.205).
Wtwardejszkole,naktórąskładałysięzarównodom,jakilatanaukipobieranej
podokiemsurowychpreceptorów,wcześnieinacałeżycieuczonosięokru-
cieństwa.
Zainteresowanieproblememochronydzieciprzedokrucieństwemzestro-
nynajbliższychjeststosunkowonowymdoświadczeniemspołecznym,dato-
wanymokołoXVIIIwieku,kiedytoJ.J.Rousseauporazpierwszysformułował
iopisałpojęciedzieciństwa.Dotegoczasu,jakdowiódłP.Aries(1995),który
wlatachsześćdziesiątychXXwiekuzapoczątkowałsystematycznestudianad
historiądzieciństwa,nierozumianoodrębnościispecyfikidzieciństwa,traktując
jeconajwyżejjakookressłabościfizycznejimoralnej,wymagający„napra-
wienia”przezsurowewychowanie.
L.deMause(za:Szymańczak1999,s.7),dokonującperiodyzacjistosunków
pomiędzyrodzicamiadziećminaprzestrzenidziejów,wyróżniłsześćokresów.
