Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
Napierwszymetapieprocesudecentralizacjiadministracjipaństwowejbardzo
dużozadańzobszarupolitykispołecznejprzypadłowudzialesamorządowi
terytorialnemunapoziomiegminy.Reformaadministracjipaństwowejz1999
rokunałożyłatakiezadaniarównieżnanowopowstałesamorządynapoziomie
powiatuiwojewództwa,chociażoczywiściewróżnymzakresieiwróżnychob-
szarach.Niewątpliwiejednakgłównyciężarspoczywadodziśnagminach,które
odpowiadajązanajszerszyzakreszadańwtejdziedzinie.Obejmujeonmiędzy
innymikwestieochronyzdrowia,pomocyspołecznej,edukacji,kultury,budow-
nictwamieszkaniowego,politykiprorodzinnejiwspółpracyzorganizacjami
pozarządowymi-wszystkieonezostaływymienionewUstawiezdnia8marca
1990r.osamorządziegminnymjakozadaniawłasnegminy(art.7).Powiatjest
dziśwpraktyceprzedewszystkimrealizatoremzadań,któremającharakterwy-
równawczyiuzupełniającywstosunkudozadańsamorządugminy(Strus,2009).
Niestetybrakujekonsekwencjiwdecentralizowaniupolitykispołecznej,aod
2015rokudodatkowodochodządogłosuskłonnościcentralistycznedecydentów
politycznych,coutrudniaurzeczywistnianiekonstytucyjnejzasadysubsydiar-
ności,zakładającejstymulowanieiuruchamianiezasobówtkwiącychwśrodo-
wiskulokalnym,międzyinnymipoprzezwspieranierozwojusamorządności
terytorialnejorazsektoraobywatelskiego.
Wposzukiwaniuodpowiedzinanajważniejszepytaniaidylematypolityki
społecznejwPolsceścierałyiścierająsięnadaldwastanowiska.Zjednejstrony
wyraźnyjestnurtdążeniadoograniczeniaodpowiedzialnościpaństwa,dowy-
cofywaniasięzrozbudowanychzobowiązań,owejnnadopiekuńczości”rodem
zPRL-u,coznajdujewyrazwpostulatachprywatyzacjiluburynkowienia
politykispołecznej(Ratyński,2003).Nurttenstymulowanyjestideologiąneo-
liberalną,alewspomagałgoznaczącoprzezdługiczasutylitarnywzglądnastan
finansówpaństwa,nadmiernieobciążonychwydatkamisocjalnymi,zktórych
niewszystkiesącałkiemracjonalneiuzasadnione.Zdrugiejstronyrównie
mocnozaznaczasięstanowiskozwolennikówpodtrzymywania,anawetposze-
rzaniaomnipotencjipaństwawkwestiachsocjalnych,bliskieskandynawskiemu
modelowipolitykispołecznej,opartemunaszerokimzakresieredystrybucji.
WPolsce-jaksięwydaje-wmniejszymstopniuwynikatozpodzielaniaidei
socjaldemokratycznych,częściejjestwyrazemdążeniadoumocnieniapaństwa
autokratycznego,którerościsobiepretensje,bydecydowaćzaobywateli,cojest
dlanichdobre,acozłe.Próbąwyjściapozatendylematwydajesiępostulat
uspołecznieniapolitykispołecznej,czyliprzyjęciaprzezpaństwofunkcjinstymu-
latoraaktywnościspołecznejobywateli,grupsamopomocowychczyorganizacji
społecznych”(Ratyński,2003,s.33),cowszakżewydajesięmałorealnewobec
niewystarczającejzdolnościichęcispołeczeństwapolskiegodosamozaradności
isamoorganizacji(Gliński,2005).
Odmiennym,alebardzocharakterystycznymrysempolitykispołecznejpo
1989rokujesttakżeto,żeprzezdługielata,częstowbrewoficjalnymdeklara-
