Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Miejscesamorząduterytorialnegowsystemieinstytucjisamorządu
ministracjipublicznej,stanowiącązespółśrodkówrzeczowych
iosób,utworzonąwceluwykonywaniazadańpublicznychwpostaci
ciągłegodostarczaniausługocharakterzespołecznym(zzakresu
np.oświaty,kultury,zdrowiaczypomocyspołecznej)dlaużytkowni-
ków(destynatariuszy)związanychzzakłademstosunkiemadmini-
stracyjnoprawnym,takżewprzypadkuodpłatności,ipoddanychtzw.
władztwuzakładowemu.
Zakład,którymoże(leczniemusi)posiadaćosobowośćprawną(będąc
wrezultaciepaństwowąalbosamorządowąosobąprawną),jestprzytym
swoistąformądecentralizacjiwobrębieadministracji.flZakładadmini-
stracyjny(publiczny),jakojednazformdecentralizacji,niepodlegawła-
dzyhierarchicznejorganówadministracjirządowejisprawujefunkcjead-
ministracjipublicznejsamodzielnie,korzystajączwładztwazakładowego.
Władztwozakładoweniejestjakimśsamoistnymwładztwempaństwo-
wym,leczczęściątegowładztwa,wynikającązupoważnieniaorganów
zakładudowydawaniaabstrakcyjnych,aleikonkretnychaktównapod-
stawieiwramachustaw.Istotęwładztwazakładowegostanowiwięc
zakresupoważnieńdlaorganówzakładudojednostronnegokształ-
towaniastosunkówprawnychzużytkownikamizakładu(wtymwy-
padkuzestudentami),jakrównieżzosobami,któreznalazłysięnaterenie
zakładuwinnymcharakterze(np.jakoosobypragnąceskorzystaćzksię-
gozbiorubibliotekiuniwersyteckiej).Wzakładzieadministracyjnympro-
cesrealizacjizadańpublicznychprzebiegawobrębieszerokopojętejjego
organizacji.Wynikatozfaktu,żegrupaspołeczna,złożonazużytkowni-
kówzakładuadministracyjnego,mazawsze(wdanymprzedzialeczasu)
charaktermniejlubbardziejzamknięty”46.
Ustawodawcamożejednakwzmocnićdecentralizacyjnąformułęzakładu.
Mianowicie,konstruującsystemorganówzakładu,możeprzydaćokreś-
lonemurodzajowizakładusamorząd.Ustawodawcatworzytymsamym
wramachzakładuzwiązanąznimszczególnąkorporacjęużytkowników
(takczęstobyłokiedyśwzakładachubezpieczeńspołecznych–samorząd
46UchwałaNSAz13października2003r.,OPS5/03,ONSA2004,nr1,poz.9;por.
Prawoadministracyjne.Pojęcia,instytucje,zasadywteoriiiorzecznictwie,red.M.Stahl,
Warszawa2013,s.274in.;J.Zimmermann,Prawoadministracyjne,Warszawa2010,
s.113in.;P.Chmielnicki,ZakładyadministracyjnewPolsce.Ustrójwewnętrzny,War-
szawa2008;R.Raszewska-Skałecka,Statutiregulaminzakładuadministracyjnego
jakoźródłaprawa,Wrocław2007.
45
39
