Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
1.Wstęp
zamulaniarumowiskiemniesionymprzezrzeki.Dziękiodpowiedniemusterowaniutym
procesemistniejemożliwośćograniczeniaakumulacjiosadówwzbiornikachizmniej-
szeniaerozjiponiżejbudowliupustowych.Teorięsedymentacjiwykorzystujesięnawet
wkosmologii,m.in.doopisuprocesówtworzeniasięplanetzpyługwiezdnego.Wżyciu
codziennymstykamysięzsedymentacją,obserwującosiadaniefusówkawyczyherbaty,
cząstekpyłu,płatkówśnieguczykropeldeszczuwpowietrzuitd.
Historycznieprocessedymentacjibyłwykorzystywanygłówniedowzbogacania
rudmetaliprzezwymywanieichzrozkruszonegomateriałuorazdopłukaniazłota.La-
nieroztopionegoołowiuzwysokiegourwiskabyłoprzezsetkilatpodstawowątechno-
logiąprodukcjiśrutuołowianegowpostacikulek,któretworzyłysiępodczasopadania,
dziękinapięciupowierzchniowemunagranicymetaluichłodzącegogopowietrza.Od
1782r.budowanowtymceluspecjalnewieżeśrutowe(ang.shottower);jednaznich,
naŁotwie,pracujedodziś.
Sedymentacja,mimoiżjestzjawiskiemznanymistosowanymodtysiącleci,niejest
jednakdobrzerozpoznanaiopisanamatematycznie.Wartotuzacytowaćtytułjednego
zopublikowanychostatnioartykułównaukowychautorstwawybitnejuczonejElizabeth
Guazzelli(2006):nSedymentacjadrobnychcząstek:jakmożetakprostyproblembyć
taktrudny”.Głównątrudnościąjestzłożonośćtegozjawiska,wszczególnościinterakcja
zarównomiędzysamymicząstkami,jakiściankaminaczyń,wktórychsięznajdują.
Znaczącywkładdoteoriisedymentacjiwnieśliuczenibrytyjscyzwiązanizuniwer-
sytetemwCambridge:IzaakNewtoniGeorgeG.Stokes.Kamieniamimilowymiwroz-
wojuteoriisedymentacjibyłypraceH.Lambaorazwspółpracującychznimszwedzkich
naukowców:C.W.Oseena,H.FaxenaiT.Svedberga.Ważną,porządkującąstanwiedzy,
rolęodegrałymonografie:J.HappelaijegouczniaH.Brennerapt.nHydrodynamika
przepływówomałychliczbachReynoldsa,zeszczególnymuwzględnieniemzawiesin
ziarnistych”(1965),A.Fortierapt.nMechanikazawiesin”(1967)orazG.B.Wallisa
pt.nJednowymiaroweprzepływydwufazowe”(1969).Dużezasługidlateoriiipraktyki
sedymentacjipołożylitakżeG.K.Batchelor,G.J.KynchiJ.F.Richardson.Fundamental-
nympodręcznikiemdlastudentówinżynieriichemicznejiprocesowejjesttomIIpt.Par-
ticleTechnology&SeparationProcesses(Richardsoniin.2002)sześciotomowejserii
InżynieriaChemiczna(ang.ChemicalEngineering),wydawanejod1955r.podredak-
cjąJ.M.CoulsonaiJ.F.Richardsona.Znanawświeciejestwłoskaszkołasedymentacji,
reprezentowanam.in.przezL.G.Gibilaro,P.U.FoscoloiR.diFelice.Znaczącepostępy
wmodelowaniusedymentacjimikrocząstek–szczególniewodniesieniudobiopolime-
rów–osiągnęłaszkołahiszpańska,którąodpołowylatsiedemdziesiątychXXw.rozwija
J.GarciadelaTorrelaTorreijegowspółpracownicy.WStanachZjednoczonychAme-
rykinauwagęzasługujązespołynaukowekierowaneprzezA.Acrivosa,J.F.Brady’ego,
R.H.Davisa,D.Josepha,A.Prosperettiegoiinnych.Istotnywkładwniosłytakżewspół-
pracującezesobązespołybadawcze:niemiecki(R.Buerger,W.L.Wendland),chilijski
(F.Concha,M.C.Bustos)iszwedzki(S.Diehl,S.Faras).
WśródpolskichfizykównajbardziejzasłużyłsięnatympoluMarianSmoluchow-
ski,profesorUniwersytetuLwowskiegoiUniwersytetuJagiellońskiegowKrakowie–
uczeńJ.StefanaiF.S.Exnerawokresieedukacjiwiedeńskiej.Jegodziełamisąpionier-
