Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
EdwinTYTYk
Tabela1.Etapyewolucjiczłowiekapracującego
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
zaspokajanie
własnych
potrzeb
biologicznych
niewolnictwo,
feudalizm
pracarze-
mieślnicza
pracanajem-
na–produkcja
przemysłowa
początki
humanizowa-
niapracy
rozwinięta
humanizacja
pracy
pełnahumani-
zacjapracy
Formapracy
kulturazbieracko-łowiecka,homohabilis
(człowiekzręczny),wytwarzanieistoso-
wanienarzędzikamiennych
człowiekwyłączniejakoźródłoenergii,
narównizezwierzętami,bezprawoby-
watelskich;pracajakoprzymus,kara
Dniebios”,obowiązekwobecpana
ograniczonailośćwłasnychprostych
środkówwytwórczych,niewielkaskala
produkcji,dbałośćowysokąjakośćiin-
dywidualnystylwyrobów
brakwłasnychśrodkówprodukcji,czło-
wiekjakożywydodatekdomaszyny,
Dtayloryzm”,skrajnafizycznaeksploata-
cjaludzi,dużaskalaprodukcji,wyroby
dlaanonimowychużytkowników
zwrócenieuwaginabezpieczeństwo
izdrowiepracowników,szacowanie
kosztówwypadków
spełnianiewymagańergonomii:korzy-
staniezwiedzyfizjologów,antropolo-
gów,psychologówilekarzyprzytworze-
niumiejscpracy
pracajakoświadomyiniewymuszony
wybór,jakosposóbsamorealizacjiczło-
wieka,Dturkusowe”organizacjepracy
Cechycharakterystyczne
czasyprehisto-
ryczne,paleolit,
2,5milionalat,
tanzania,Afryka
antycznaGrecja,
CesarstwoRzym-
skie,wczesne
średniowiecze
odśredniowiecza
europejskiego
(wiekiV-XiV)
Europa,Ameryka,
Azja,wiekXiX,po-
czątekwiekuXX
Początki:UsA,
wielkabrytania,
pierwszapołowa
XXwieku
drugapołowa
XXwieku,począ-
tekXXiwieku
przyszłość(?)
Okresdominacji
Źródło:E.tytyk,Metodologicznepodstawyinżynieriiergonomicznej,[w:]Inżynieriaergonomicz-
na.Teoria,red.E.tytyk,wyd.Polit.Pozn.,Poznań2011,s.10.
Zmianatrybużyciaznomadycznegonaosiadłyimiejski(ok.7-8tys.lat
p.n.e.)spowodowałakoniecznośćwytwarzaniarzeczytechnicznychnietyl-
konapotrzebyindywidualne,lecztakżejakotowarwymienny-zażywność,
którawmiastachniebyławytwarzanawdostatecznejilości.Powolnyrozwój
technikiiformpracyrzemieślniczejtrwałdługo,bodoczasóweuropejskiego
średniowiecza(tab.1p.2-3).
