Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
R.J.Kijak,Sensżyciaiumierania.Seksiniepełnosprawność–doświadczeniaseksualneosóbzniepełnosprawnością
intelektualną,Kraków2009ISBN:978-83-7850-233-3,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009.
Seksualnośćosóbzniepełnosprawnościąintelektualną…
29
Interesującejipogłębionejanalizyprzedstawionychpodejśćdokonała
polskauczona,odlatzajmującasięproblematykąosóbzniepełnosprawnością
intelektualną,M.Kościelska(1984,1993,1995).Uznajeona,żewpodejściubio-
logicznymprzejawyzaburzeńwzakresiefunkcjonowaniaseksualnegoznaj-
dujączęścioweodbiciewzakłóceniachczynnościpsychicznych.Wpatogene-
zieniepełnosprawnościintelektualnejbierzesiępoduwagęwarunkowanie
zakłóceńczynnościpsychicznychspowodowaneczynnikamibiologicznymi
(Z.Janiszewska-Nieścioruk2006).JakpodajeM.Kościelska(1995),wprzy-
padkuniektórychniepełnosprawnościzaburzeniapsychicznesąpierwotne
wstosunkudoorganicznych(zob.takżeZ.Janiszewska-Nieścioruk2006).
Współczesnebadaniawskazująnaistnieniezwiązkupomiędzyprzeżyciami
emocjonalnymiitreściamimyśleniaakształtowaniemmikrostrukturyukła-
dunerwowego.Toodkryciemadużeznaczeniedlapraktykipedagogicznej,
możnabowiemuznać,żetylkowskrajnychprzypadkachwpływczynników
organicznychwykluczamożliwośćedukacji,wtymseksualnej,irozwoju
psychoseksualnegoosobyniepełnosprawnejintelektualnie.
Obecniewpedagogicedajesięzaobserwowaćodejścieodliniowo-
-przyczynowegomyślenianatematniepełnosprawnościintelektualnejczy
niepełnosprawnościwogóle,zgodniezktórym
[ł]wcharakterzeludzizokreślonymiupośledzeniamiupatrywanoniegdyśbez-
pośrednichskutkówichspecyfcznegouszkodzeniawdanymwypadkuwtórnie
współuwarunkowanegoprzezwpływyśrodowiskowe(O.Speck2005,s.257).
Współcześniewiemy,żewedukacjiskutecznesąróżnorodne,wzajemniena
siebieoddziałującewzorykształtowaniaiżemożnananiewywieraćwpływ
pedagogiczny(por.O.Speck2005).
Wświetlewymienionychperspektywbadawczychwydajesięzatem,
żepożądanympodejściemdoniepełnosprawnościintelektualnejjestpodejście
wieloaspektowe,opisująceniepełnosprawnośćzbiologicznego,psycholo-
gicznego,pedagogicznegoispołecznegopunktuwidzenia.
Jeżelipołączymydotychczaswspomnianeperspektywypodejściazo-
rientowanegonacel,podtrzymywanegoprzezsamostanowienie,ukierun-
kowanegonaintegracjęiuwzględniającegośrodowisko,toukażesięobraz
niepełnosprawnościintelektualnejrozumianejjakocałościoweoddziaływanie
różnychzmiennych.Obiektemzainteresowaniastajesięczłowiekwswoim
środowiskużyciowym,zeswoimitrudnościamiwuczeniusięiwżyciu.Jest
tonoweujęcie,zwaneekologicznym(por.O.Speck2005).
*
Przeglądstanowiskbadawczychwsprawieniepełnosprawnościintelek-
tualnejdowodziichewolucjiodpodejściamedycznego(indywidualnego
modeluniepełnosprawności)wkierunkupodejściaspołecznego(model
