Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Naczelnezasadypostępowaniacywilnego
Zasadędyspozytywnościzasadniczocharakteryzujeto,żeniktniemożebyć
zmuszonydowytoczeniapowództwa(łac.nemoinvitusagerecogitur)oraz
żeniemasędziegobezpowoda(łac.nemoiudexsineactore).Strona,której
przysługujeokreśloneroszczenie,jestuprawnionadodecydowaniaotym,
wjakisposóbchceztegouprawnieniaskorzystać.Omawianazasadajest
jednymzkluczowychelementówpostępowaniacywilnegoiodzwierciedla
autonomięorazswobodęstronwkształtowaniuswojegosporu.
Codozasady,zasadadyspozycyjnościmożeodnosićsiętakżedoetapuzwią-
zanegozprzedstawianiemdowodów.Stronymająbowiemprawoprzed-
stawiaćdowody,któreuważajązaistotnedlaswoichroszczeńlubobrony.
Tostronyiuczestnicypostępowaniazasadniczodecydująotym,które
dowodychcąprzedstawićwsądzie.
Celemzasadydyspozycyjnościjestzachowanieswobodyiautonomiistron
wprocesiesądowym.
Odnoszączasadędyspozytywnościdodowoduzopiniibiegłegosądowe-
go,wartopodkreślić,żemożewyrażaćsięonawkilkuaspektachodzwier-
ciedlającychautonomięstronwprocesiesądowym.Mimożezgodniezart.
278k.p.c.ostatecznymdysponentemwzakresieprzeprowadzeniadowodu
zopiniibiegłegojestsąd,tostronypostępowaniamogąmiećwpływnawy-
bórbiegłegopoprzezwskazanieproponowanejosobybiegłegozarówno
naetapiewnioskowaniaoprzeprowadzenietegodowodu,jakinawy-
raźnezarządzeniesądu,coniewątpliwiemożewesprzećsądwzakresie
wyboruekspertaposiadającegoodpowiedniąwiedzęidoświadczenieza-
wodowedladanejsprawy.Stronymogąteżpostanowićosiągnąćporozu-
mieniewsprawie,comożeobejmowaćuzgodnieniewspólnegoekspertalub
wybóralternatywnychśrodkówrozwiązywaniasporu.Ponadtostronymogą
wnioskowaćoprzeprowadzeniedowoduzopiniibiegłego,atakżeokreślać
proponowanyzakresprzedmiotowyopiniisądowej.Zkoleiwraziepodjęcia
przezorganprocesowydecyzjiokoniecznościzłożeniaprzezbiegłegoust-
nychwyjaśnień,stronymająprawodozadawaniapytańmającychnacelu
wyjaśnienieargumentówprzedstawionychprzezbiegłego.Zasadadyspozy-
tywnościwodniesieniudodowoduzopiniibiegłegoprzejawiasięwtym,
żetostronymająkontrolęnadtym,jakiedowodyiekspertyzypre-
zentowanewprocesiesądowym,cozkoleiwpływanaswobodęiautono-
mięstronwkształtowaniuswojegosporu.Istotnejestjednakzachowanie
5