Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10|SENNIKPOLSKI
Wmojejksiążcewyznaczamsobiecelenieporównanieskrom-
niejsze.Zamierzamzająćsięjedyniesnamiwpolskiejliteraturze,
itowbardzoograniczonymzakresie.Nieprzedstawięwizjiducho-
wegożyciaPolaków.Nieopiszęichmarzeńsennych.Niestworzę
nawetcałościowejpanoramyonirycznychzjawiskliterackich.
Przyjrzęsięjedynietwórczościkilkunastupolskichpisarzy,szuka-
jącmiejscprzecięciasnu,jawyiliteratury,śledzącprzenikaniesię
pamięciiwyobraźni.Wybiorętylkotychtwórców,którychliterac-
kiesnywyraziścieobrazująproceswyłanianiasiębądźrozpada-
niatożsamościśniącego.Bowłaśniekwestiatożsamościwydajemi
sięwzjawiskuśnienianajistotniejsza.
Jakofenomenzakorzenionytyleżwpamięci,cowwyobraźni,ma-
rzeniesennesytuujeśniącegopozajakimkolwiekstałym,dającym
sięjasnozdefiniowaćporządkiemontologicznym.Podmiotmarze-
niasennegonieWznajdujesię”aniwewnątrz,aninazewnątrzswo-
jegosnu.Niejestonbytemaniwpełnirealnym,aniwpełnifanta-
zmatycznym.Ztegopowodusenwyjątkowodobrzeodzwierciedlać
możemeandrycznośćludzkiejtożsamości,któraprzecież–wświe-
tleustaleńmyślihumanistycznejostatnichdziesięcioleci–jawisię
jakodotkniętapermanentnymkryzysem.
Niezamierzamzatemzajmowaćsięanitakzwanąpoetykąoni-
ryczną(którąrozpoznaćmożnawnieograniczonejilościdzieł
wszystkichepok,rodzajówigatunków)
28
,anitopikąsnuczy(co
ztymzwiązane)jegofunkcjamiwutworachliterackich.Niebędę
śledziłwpływurzeczywistychsnówpisarzynaichtwórczośćani
rozstrzygał,któreelementytejtwórczościmająźródławmarze-
niachsennych.Przedmiotemmoichanalizstanąsięjedynietakie
zapisysnów,któredadząsiępotraktowaćjakoświadectwastanu
tożsamościśniącego,przyczymówWśniący”możebyćrefleksem
zarównoWrealnego”autora,jakiWwykreowanej”przezeńpostaci.
Badawczymspojrzeniemobejmęokresniemaldwóchstuleci,od
romantyzmudodziś.Epokaromantyzmuwydajesiętucezurąoczy-
wistą,gdyżtowłaśniewtedywcentrumzainteresowaniaznalazła
sięludzkapsychika,azwłaszcza–waloryzowanezazwyczajdodat-
nio–odmiennestanyświadomości.Wtedyteżtożsamość–indywi-
dualnaizbiorowa–stałasięzagadnieniemoszczególnejwadze.
Pozatymwpierwszejpołowie
XIX
wiekuukształtowałsięnowoczes-
