Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Wybranezagadnieniazzakresumiędzynarodowychstosunkówpolitycznych…
zagranicznejobupaństwuwydatniłyprzewagęChorwatów.Korzystnadla
Chorwacjipercepcjamiędzynarodowa(np.demonizacjaSerbówwstosunku
doChorwatów)orazaktywnośćinnychpaństw(np.dyplomatycznewsparcie
Niemiecdlapolitykichorwackiej)miałyistotnywpływnaskutecznośćpo-
litykizagranicznejChorwatów.Ponadtoewolucjaotoczeniazewnętrznego
(rozpadJugosławiinapaństwanarodowe,rosnącarolaNATOnaBałkanach)
równieżsprzyjałarealizacjichorwackiejpolitykizagranicznej.Tymsamym
przyjętaprzezSerbówpolitykawzględemChorwacjinieprzyniosłazamie-
rzonychefektów(umocnieniapaństwaserbskiego),awręczprzeciwniedo-
prowadziładowielopoziomowegoskomplikowaniasytuacjiwewnętrznej
izewnętrznejpaństwa,coteżprzełożyłosięnapozycjęmiędzynarodową
Serbiipozakończeniudziałańwojennych.
UkładpokojowyzDaytonz1995rokustałsiępodstawądlanormalizacji
stosunkówmiędzyrepublikamibyłejJugosławii.Niemniejjednakserbska
orazchorwackapolitykazagranicznadoprzełomuXXiXXIw.nacecho-
wanabyławzajemnąniechęcią,którabezpośredniowynikałazutrzymania
sięwobupaństwachdotychczasowychreżimówpolitycznych(reżimFranja
TuđmanawChorwacji,reżimSlobodanaMilożeviciawSerbii).Wyznaczniki
politykizagranicznejobupaństwwpewnychaspektachnieuległywiększym
zmianomiichcelembyłozapewnienievitalinterestis,wniektórychprzypad-
kachwzajemnymkosztem113.ZdecydowanyprzełomwpolityceChorwacji
(wtymwpolitycezagranicznej)nastąpiłw1999rokutzn.pośmierciFranja
Tuđmanaiutraciewładzyprzezdotychczasowyobózrządzący(Chorwa-
ckąWspólnotęDemokratyczną).Rokpóźniejzmianyozbliżonymznaczeniu
zaszłyrównieżwSerbii(przejęciewładzyprzezdemokratycznąopozycję
iaresztowanieSlobodanaMilożevicia).Wtymteżokresienastąpiłoprzewar-
tościowaniekierunkówpolitykizagranicznejsąsiadującychpaństw.Zarów-
noChorwaci,jakiSerbowieuproguXXIw.zdefiniowalinowepodstawy
polityczne.Jednymzprzyjętychzałożeńpolitykizagranicznejbyłozwięk-
szenieprestiżumiędzynarodowego,dlategoteżobapaństwazdynamizowały
zwłaszczawaspekciekadroficerskich,wyszkoleniażołnierzyiwyposażeniaarmii.Ponadto
JugosłowiańskaArmiaLudowapodlegaładotychczasowemureżimowi(socjalistycznemu),
któregozasadniczymcelemwtymokresiebyłaobronaintegralnościjugosłowiańskiegopań-
stwa.Czyt.A.Krzak,WojnawChorwacji1991.OblężenieVukovaru[w:]Konfliktymilitarne
iniemilitarnenaBałkanachwXXiXXIwiekuwperspektywiepolemologicznej,D.Gibas-
Krzak,A.Krzak(red.),Szczecin-Warszawa2013,s.146-155.
113Żywotnyminteresemobupaństwbyłozapewnienieintegralnościterytorialnej,wtym
aspekciepowojnietrwałdyplomatycznyspórozwierzchnictwonadniektórymiobszarami
WschodniejSlawonii.Natychterenachustanowionotymczasowąadministracjęnadzorowa-
nąprzezONZ,któramonitorowałaprocesreintegracjispornychobszarówdopaństwachor-
wackiego.Ostateczniewspomnianeterytoria(wtymm.in.miastoVukovar)zostałyobjęte
chorwackimzwierzchnictwemw1998r.Czyt.D.Boothby,ThePoliticalChallengesofAd-
ministeringEasternSlavonia,„GlobalGovernance”t.10,2004,nr1,s.37-51.
