Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WedługKahnemanasystem1(myślenieszybkie)jestintuicyjny,automatyczny
iogólniedziałaponiżejpoziomunaszejświadomości8.Towłaśnienatejnieświadomej
płaszczyźniedoświadczamyróżnychstanówafektywnych(emocjonalnych),zktórych
wielemotywujenasdoimpulsywnychreakcjiiuczuć.Stanyte-naprzykładgłód,
strach,pożądanieseksualneiból-mogąwręczoddziaływaćnasposób,wjakicoś
postrzegamyizapamiętujemy,atakżewpływaćnawszystko,odzdolnościuczenia
siępocele,którewybieramyidoktórychrealizacjidążymy9.
PsychologRobertZajonc10wyjaśnia,żesątotesameprocesy,któremotywują
nasdodążenialubunikania-azatemdodecyzji,odktórychzależynaszeprzetrwanie.
TotensystemBwie”,kiedynaszpartnerjestwkiepskimnastroju,onteżsprawia,że
instynktownieskręcamykierownicę,gdyprzedmaskęwybieganamdziecko.Nasze
przeczuciaczyintuicjaoddziałująniemalnawszystko,corobimy.
System2(myśleniewolne)jestogólniebardziejanalityczny,celowyiracjonalny.Jest
tymtrybem,poktórysięgamy,byrozmyślaćoświecie.Totensystemwykorzystujemy
doświadomegoobliczeniamatematycznegolubwypełnieniadeklaracjipodatkowej
iprzeważniewymagaonodnassporopracy.Wolimymyśleć,żetowłaśniesystem2
jesttymnajważniejszym,jednakjestonzeswojejnaturysystememBleniwym”,który
musiwybrać,naczymsięskupi,acopominie-niemożemynieustanniewszystkiego
świadomieanalizować.Taknaprawdętenwolny,podlegającykontrolisystemwłącza
sięwtedy,kiedynaszeautomatyczneprocesyzostanązakłócone.Możesiętozdarzyć,
kiedydoświadczymysilnegowzburzenia(ktośkradnieciportfeliwpadaszwfurię),
natkniemysięnanieoczekiwanezdarzenie(teściowaskładaciniespodziewaną
wizytęimusiszsięuśmiechać)lubnapotkamyewidentnątrudność(rozwiązanie
skomplikowanejkrzyżówkiwniedzielnejprasie).
Wzakresiepodejmowaniadecyzjisystem1będzienieustanniewytwarzałuczu-
cia,intuicjeiintencje,które,jeślizyskająpoparciesystemu2,przekształcąsięwprze-
konaniaidziałania.Tawzajemnagraświetniedziaładochwili,wktórejstajemyprzed
koniecznościązareagowanianacoś,conaruszanaszedotychczasowerozumienie
świata(latającaświnia)lubwymagawiększejuwagi(rocznyraport).Wtymmomencie
wkraczasystem2,żebypomócnamrozważyćfakty(świnieniepotrafiąlatać,tomusi
byćzłudzenie)iwłaściwiezareagować(zaśmiaćsię).
Chociażchcemymyślećosobiejakooistotachracjonalnych,wrzeczywistości
rządzinaminaszautomatycznysystemszybkiegomyślenia.System1polegana
heurystykach(poznawczychpraktycznychzasadach),służącychredukcjizłożoności
docierającychdonasinformacjiiprzyspieszeniupodejmowaniadecyzji,coprzez
większośćczasudziałajaknależy.NaprzykładzastosowaniezasadyBdostajeszto,za
copłacisz”możebyćużytecznepodczaspodejmowaniadecyzjiwogóle,natomiastpod
nieobecnośćbardziejracjonalnegopodejściasystemu2naszeautomatyczneprocesy
mogąpaśćofiarązniekształceń.
PSYCHOLOGIAPODEJMOWANIADECYZJI
7
