Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
badaniamiprowadzonymizperspektywyhistorycznejidogmatycznej,dającwten
sposóbnaucecałościowespojrzenie.
Wartodnotowaniajestfakt,żepotrzebękompleksowego,historycznego
podejściadoprawamiędzynarodowegodostrzeżonopodkoniecXXw.W1999r.
pojawiłsięperiodyk(półrocznik)tematycznynJournaloftheHistoryofInterna-
tionalLaw”wydawanydodziśprzezMaxPlanckInstitute.Możnawnimznaleźć
wieleinteresującychartykułów,zktórychtakżeosobiściewielokrotniekorzystałem.
Analizującdorobekświatowejdoktrynywzakresiehistoriiprawamiędzyna-
rodowego,należyzwrócićuwagęnajeszczejedenfakt.Otóżwgrupiemonografii
ztejdziedzinyodnajdujemyprzedewszystkimpozycjepoświęconegłównieprawu
międzynarodowemunowożytnejEuropy,powstałemupokongresiewestfalskim.
Wcześniejszeokresysązwyklepowściągliwietraktowaneprzezautorów.
Jestteżsporoodrębnejliteraturydotyczącejprawamiędzynarodowegosta-
rożytnejGrecjiiRzymu,choćwtymprzypadkusątokluczowepozycje,jaknp.
TeInternationalLawandCustomofAncientGreeceandRomeC.Phillipsona,
pochodzącazprzełomuXIXiXXw.Istniejąrównieżdośćliczne,choćtrudniej
dostępnewPolsce,książkiiartykułybadająceprawomiędzynarodowedwóch
cywilizacjiazjatyckich:chińskiejorazindyjskiej.Brakujenatomiast,pozanaprawdę
pojedynczymipozycjami,opracowańopisującychporządkinormatywneregulujące
kontaktywzajemnekulturpierwotnych.Jesttozrozumiałe,bowtymprzypadku
rzeczywiściepotrzebapracypionierskiej,opartejnapozycjachhistorycznych,
archeologicznych,etnograficznych,atakżekulturowych.
ZperspektywybadaczaiczytelnikaXXIw.niewystarczającoopracowana
jestteżnajnowszahistorycznaperspektywaprawamiędzynarodowego,czyliokres
drugiejpołowyXXw.Dziśjestjużchybadlawszystkichjasne,żepodkoniec
XXw.wskutekprzemianpolitycznychdokonałsięwprawiemiędzynarodowym
pewienprzełom.Procesrekonstrukcjiposzedłdośćgłęboko.Zachwiałasięsuwe-
rennośćpaństwaprzezszeregwiekówodgrywającawprawiemiędzynarodowym
fundamentalnąrolę.Wzrosłateżrolaprawczłowieka.Pojawiłysięprocesyhierar-
chizująceporządekmiędzynarodowy(konstytucjonalizacja),aleteżrozrywające
jegospójność(fragmentacja).Namocydecyzjitraktatowychwkręgudotychczas
jasnozdefiniowanychpodmiotówprawamiędzynarodowegopojawilisięnowi
gracze–niektórepodmiotyprawakrajowego.Nadszedłwięcdobrymoment,aby
opisaćlata1945–1990zpewnegojużdystansuczasowego,opierającsięnanowej
wiedzy,którejbrakowałoautorombadającymproblemjeszcze20–30lattemu.
Wartoteżspojrzećnalatanajnowsze–1990–2018.Owyprzełomtorównieżod-
powiedniczas,byspróbowaćdokonaćponownegouporządkowaniageneralnego
tejdziedzinynauki.Perspektywahistorycznapasujedotejpróbynajlepiej.
15
2019-Muszyński-Siła,norma,idea.indd15
31.07.201910:05:15
