Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.PrawomiędzynarodowestarożytnegoBliskiegoWschoduiAfrykikontynentalnej…
Ciekawostkąbyłyteżprzywilejewojennedlaczłonkówtajnychstowarzyszeń
magicznych.Rozpoznawalisięonipoukrytychznakachiwczasiewojenniewal-
czyli,anawetchronilisięwzajemnie242.Byłotojakbyelitarneprawohumanitarne
czymożenawetbezwzględnanietykalnośćdlawybranych.
Istniałyrównieżformyszpiegostwa.Niektóreznichfunkcjonowałypodtzw.
przykryciemdyplomatycznym.Wysłannicypozostawaliwpaństwieprzyjmującym
wielemiesięcyiwysyłalidoswegowładcykurierówzinformacjami.Wkrólestwie
Dahomejistniałspecjalnyurzędnikzajmującysięsprawamiwywiadu,zwany
Agbadjigbedo.Innymsposobemnapracęwywiadowcząbyłozbieranieinformacji
podprzykryciemkupca243.
Afrykańskiobrótprawnyupadłwprocesiekolonizacji,alejużinnej,ze-
wnętrznej,europejskiej,przeprowadzonejgłówniewXIXw.Europejczycywyko-
rzystalizasadniczodwainstrumenty:traktatyipodbój,choćtenostatnirzadko.
Wpierwszymzakresie,jakpiszeAlexandrowicz,byłytotraktatyregulującesprawy
zakresuzwierzchnictwaterytorialnego,traktatycesjisuwerennościterytorialnej
itraktatydotyczącetransferuprawprywatnychdoziemi244.Innetotraktaty
zzakresupodziałuwładztwa,którestworzyływAfryceinstytucjęprotektoratu
nazwanegoprzezdoktrynęnkolonialnym”245.Doprowadziłonpaństwometropo-
litalnedofaktycznegowładaniakolonią,cozrównałoefektprawnyzpodbojem.
Wtensposóbafrykańskieprawomiędzynarodowewygasło.Państwaeuropejskie
przejęłyafrykańskąpodmiotowośćiregulowałyafrykańskiesprawymiędzysobą.
Wtedyrobiłytojużjednakzgodniezprawemmiędzynarodowymnnarodów
cywilizowanych”obowiązującymwXIXw.,rozciągającjegoobowiązywaniena
nczarnykontynent”.
242
Patrzszerzej:R.Numelin,TeBeginningsofDiplomacy.ASociologicalStudyofIntertribal
andInternationalRelations,NewYork1950,s.236.
243
R.Numelin,TeBeginningsofDiplomacy.ASociologicalStudyofIntertribalandInternational
Relations,NewYork1950,s.145.
244
Ch.Alexandrowicz,TeAfro-AsianWorldandthelawofnations.Historicalaspects,nRecueil
desCoursdel’académiededroitinternational”1968,t.123,s.185.
245
M.F.Lindley,TeAcquisitionandGovernmentofBackwardTerritoryinInternationalLaw,
NewYork1926,s.204.W.E.Hall,ATreatiesoftheForeignPowersandJurisdictionoftheBritish
Crown,Oxford1894,s.22,225.
94
2019-Muszyński-Siła,norma,idea.indd94
31.07.201910:05:18
