Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.M.WieczorekWstęp
W
STĘP
JakzauważyłtoAugustCieszkowski,polskifilozof
zXIXwieku,wszechstronnewykształcenieczłowiekaiuwrażli-
wieniegonaróżnegorodzajudziedzinyżycia,wtymtakżenaukę
imoralność,jestwielkimwyzwaniemludzkości
1
trudnowy-
obrazićsobiepostawęczłowieka,którabyłabywłaściwa,aleza-
razemnierozwijałabywielostronniejegonajwłaściwszychpoten-
cjalności.Wtymcelu,abymócsięrozwinąćpełnięswoichmoż-
liwości,zpewnościąpotrzebnajestwiedza,coniejako(tylko
wpewnejmierze)przybliżamójpogląddoparadygmatuplatoń-
sko-arystotelesowego,wktórymwiedza(teoretyczna)stawałasię
czymśnajbardziejczłowiekowiwłaściwym.Tobowiemodwie-
dzyootaczającymnasświecie,odnaszegoświatopoglądu
inaszejmądrości,zależąlosynassamych,aletakżeicałego
świata.Odtegoilewiemy,zależyto,jakpotoczysięnaszeżycie,
którenależyutożsamićwtymwypadkuzżyciemwszystkich
ludziwogóle.
Wszechstronnośćjestszczególnieważnaprzypytaniu
oto,kimiczymjestczłowiek,jakdziała,skądpochodziidokąd
zmierza?Otwierającjednakpodręcznikdofilozofiimożnaspo-
strzec,żehistoriadałanamjużwielekoncepcjinaturyludzkiej
bądźteżbrakutakiejnatury.Nigdyjednakżadnaznichnieoka-
załasiębyćwpełnisatysfakcjonującaizadowalająca.Prawda
onaszawszebyłaokilkakrokówobok,przedbądźzanami.Stąd
rodzisiękoniecznośćstudiówobejmującychcałokształtsfery
ludzkiejaktywności.
Niemniejwszechstronnośćmożebyćniekiedytożsama
zpowierzchownością.DWiedzaowszystkim”niewydajesiębyć
czymśdostępnymdlapojedynczegoczłowieka,gdyżwedlestare-
goprzysłowia,Djeślicośjestdowszystkiego,tozapewnejestdo
1Por.J.Hellwig:Cieszkowski.Warszawa1979,s.96-106,117-127
7