Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Petycjawpolskimporządkuprawnymorazwwybranychsystemach...
17
wobecinnychformdemokracjiprzedstawicielskiejibezpośredniej8.
Uprawnienietotworzyprzesłankidorealizacjiprawajednostkiwkie-
rowaniusprawamipublicznymi,innegoniżokazjonalnyudziałwrefe-
rendumczywwyborachdoorganówprzedstawicielskichnapoziomie
parlamentarnymilokalnym.Zprawapetycjiwszyscymogąkorzystać
stale.Teninstrumentzapewniawpływjednosteknasprawypubliczne
idajedużąswobodęwprzedstawianiuswoichpoglądów,tworzącczęść
składowąprocesudemokracjipółbezpośredniej9.
Pomimotego,żeprzepisyustawyopetycjach,określającprzedmiot
petycji,stanowią,przedmiotemtymmożebyćżądaniepodjęcia
określonychustawądziałań,tojednakinstytucjataniemacharakteru
władczego.Wskazanacechawsposóbzasadniczyodróżniapetycjęod
pozostałychformdemokracjibezpośredniej,wszczególnościtakich
jakreferendumlokalne.
Waktualnympolskimstanieprawnympetycjaniemadługiejtradycji.
Wliteraturzeprzedmiotupodkreślasięjednak,że„instytucjapetycjido
władzpublicznychjestgłębokozakorzenionawtradycjidemokratycz-
negokonstytucjonalizmu.Pojawiasięjużwpierwszychnowożytnych
konstytucjachXVIIIiXIXw.Prawolududowystąpieniazpetycjami
onaprawękrzywdprzewidzianowIpoprawcedoKonstytucjiStanów
ZjednoczonychAmerykiz1787r.uchwalonejw1789r.,któraweszła
wżyciew1791r.,atakżewkolejnychkonstytucjachfrancuskichz1791,
1793i1799r.PodobnąkonstrukcjępowtórzonowkonstytucjiPrus
z31stycznia1850r.Petycje,podróżnymizresztąnazwami,pojawiają
sięstosunkowoczęstowdemokratycznychkonstytucjachpoupadku
irozpadzietrzechmonarchiiwEuropiewwynikuIwojnyświatowej
(np.czechosłowackiejz1920r.,niemieckiejz1919r.,estońskiejz1920r.,
jugosłowiańskiej,atakżepolskiejz1921r.,litewskiejz1922r.,rumuń-
skiejz1923r.)”10.Petycjaniestanowizateminstytucjiprawnejznanej
jedyniepolskiemuporządkowiprawnemu.Przedstawicieledoktryny
8E.Wójcicka,Prawopetycji...,s.148.
9E.Wójcicka,Prawopetycji...,s.148.
10
W
.Sokolewicz,K.Wojtyczek[w:]KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej.Komentarz,
t.2,red.L.Garlicki,M.Zubik,Warszawa2016,s.551.