Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Interwencjapubliczna-jejprzesłankiiniedoskonałości
25
Wnaukachekonomicznychinterwencjepubliczneipolitykipublicznesąprzed-
miotemzainteresowaniam.in.ekonomiipolitycznej,teoriiwyborupublicznego,eko-
nomiisektorapublicznegoorazpolitykigospodarczej.
Ekonomiapolitycznatonurtwywodzącysięzsamychpoczątkówkształtowa-
niasięnaukekonomicznych,czylizXVIIw.JegoprzedstawicielamibyliBrytyjczycy:
A.Smith,J.S.MilliD.Ricardo,atakżeFrancuzi:F.QuesnayiA.deMontchrestien.Za
ichczasówwzrosłarolabadaniafunkcjonowaniagospodarkinarodowejiprocesów
wzrostu,azatemkwestiimakroekonomicznych
34
.WlatachpowojennychO.Lange
definiowałekonomiępolitycznąjako„naukęospołecznychprawachrządzącychpro-
dukcjąipodziałemmaterialnychśrodkówzaspokojeniapotrzebludzkich”
35
.Podobne
podejściemielim.in.J.SchumpeteriP.A.Samuelson,którzyuznawali,że„ekonomia
politycznajestsynonimemnajogólniejszejteoriiekonomii”
36.JakzauważaJ.Wilkin,
po1989r.ekonomiapolitycznaznikłazpolskichuczelni
37,aodkońcaXIXw.spycha-
najestnamarginesnaukekonomicznych.Tymczasemekonomiapolitycznawciąż
starasięodpowiadaćnapytaniaoprzyczyny„bogactwanarodów”,m.in.formułując
podstawypolitykiekonomicznej,szukającprzyczynubóstwaizajmującsięzagadnie-
niamisprawiedliwościspołecznej,aletakżema„skłonnośćdopodejściainterdyscy-
plinarnegooraz[wykazuje]aktywnezainteresowanieteoriamiipodejściamiinnych
naukspołecznych”
38.ZdaniemJ.Wilkinatakiepodejściemapewnewady-trudnoje
„zmatematyzować”,łatwozaśupolitycznić,coutrudniaprowadzeniebadańnauko-
wych,zwłaszczatychpublikowalnych.
Ekonomiasektorapublicznego(publiceconomy)sięgaswojąhistoriąkońcaXIXw.
WartotuwymienićtakichekonomistówjakSzwedK.WicksellorazWłosi:S.Mazzola,
M.Panteleoni,A.deVitideMarcoiV.Pareto
39
.Wprzeciwieństwiedotwórcówekonomii
politycznejzaczęlisięoniwmniejszymstopniuzajmowaćroląpaństwawgospodar-
ce,awwiększym-zagadnieniamizwiązanymizwydatkamipublicznymiipodatkami
jakodwomapowiązanymizesobąimmanentnieelementami.
WażnąpostaciąwrozwojutegonurtubyłJ.M.Buchanan,któryw1986r.dostał
NagrodęNoblazapracewzakresieteoriiwyborupublicznego,łączącewiedzęekono-
micznąinaukipolityczne.Cowartopodkreślić,byłonekonomistąinagroda,którą
34
J.Wilkin,Ewolucjaekonomiipolitycznejijejmiejscewewspółczesnejmyśliekonomicznej,w:Czymjestekonomia
politycznadzisiaj?,J.Wilkin(red.),WydziałNaukEkonomicznychUniwersytetuWarszawskiego,Warszawa
2004,s.7-11.
35
O.Lange,Ekonomiapolityczna,PaństwoweWydawnictwoNaukowe,Warszawa1978,s.15.
36
J.Wilkin,Ewolucjaekonomiipolitycznej…,dz.cyt.,s.17.
37
JednymzwyjątkówbyłaKatedraEkonomiiPolitycznejnaWydzialeNaukEkonomicznychUniwersytetu
Warszawskiego,którąprof.J.Wilkinprzezdługiczasprowadził.
38
K.W.Rothschild,PoliticalEconomyorEconomics?SomeTerminologicalandNormativeConsiderations,“European
JournalofPoliticalEconomy”1989,vol.5,no.1,za:J.Wilkin,Ewolucjaekonomiipolitycznej…,dz.cyt.,s.29.
39
C.V.Brown,P.M.Jackson,PublicSectorEconomics,BasilBlackwell,Oxford1990,s.12.
