Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RyszardKoziołek
uniwersytetśląski
Sienkiewiczaświatbezojców
Kryzysoczywistychwzorcówmęskościwkulturzewspółczes-
nejbywapowszechniewiązanyznowąpozycjąkobietywspołe-
czeństwienowoczesnym.Ujęciedychotomicznerelacji:silniej-
szakobieta-słabszymężczyzna,jestmylące,choćwydajesię,że
zachwianienajbardziejtradycyjnychrólspołecznych:ojcaimatki,
topotwierdza.Ponadtozachodniespołeczeństwazasprawąmię-
dzyinnymiemancypacji(poszerzenieprzestrzenipublicznejdla
kobiet)ipsychoanalizy(biseksualnośćosobyludzkiej)poddały
istotnejmodyfikacjiwyobrażenianatematmęskościiojcostwa.
Realnaisymbolicznapozycjaojcazostałaobecnieosłabionaprzez
kryzysgospodarczydotykającybezrobociemprzedewszystkim
mężczyzn.Wefekciedochodzidorozerwaniawięzisymbolicznej
międzywizerunkiemojcaawizerunkiemmężczyzny.Zapistego
procesuemancypowaniasięojcazmężczyznyprzynosiliteratura,
począwszyoddrugiejpołowyXIXwieku,kiedytospołeczeństwa
Zachoduprzeżywająszczególnieintensywnąmodernizację.
DominującaniemaldokońcaXXwiekurolakulturyliterackiej
wpowszechnymkształceniuhumanistycznymsprawiała,żeto
właśnieliteraturakonserwowała,naruszałalubprzekształcała
stereotypywizerunkówirelacjimiędzyojcemasynem.Pisarzem
najbardziejwpływowymwsferzebudowaniaatrakcyjnychmodeli
mężczyznyichłopcabyłwkulturzepolskiejHenrykSienkiewicz.
Uważnalekturatejproblematykiwjegotwórczościprzynosijed-
nakrozpoznania,któreniepotwierdzają,mamytamdoczynienia
zprostąstereotypizacjąrelacjiojciec-syn.
Ojciecmacierzyński
Wopowieściachprzygodowychchłopiecstajesięmężczyznąnawoj
-
nieiwmiłości,awzoremdziejeojców-realnychlubsymbolicz-
nych.HenrykSienkiewiczwydajesięwliteraturzepolskiejnajbar-
dziejwpływowymmitografemtradycyjnej,przejętejporycerskich
przodkach,męskości.Wzoremtakiejrelacjimożebyćscenapożeg-
naniaojcazsynemwopowiadaniuHania:
Odszedłszyzestajędrogi,obejrzałemsię:ojciecstałjeszcze
namościeiżegnałmniezdalekakrzyżemświętym.Pierwsze
13
Sienkiewiczaświatbezojców