Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CelempracyjestprzedstawieniesłownictwagwarowegomieszkańcówJa-
ślisk,wsileżącejwpołudniowejczęścipowiatukrośnieńskiego.Publikacjanie
opisujecałejgwary,lecztylkowycinekproblematyki,wybranepolasemantycz-
nezzakresukulturymaterialnej.Wksiążcezgromadzonosłownictwo,którym
jaśliczaniewspółcześnieposługująsięjeszczewróżnychsytuacjachkomunika-
cyjnych,atakżeleksykęwychodzącązużycia,częstozachowanąjużtylko
wpamięciosóbnajstarszegopokolenia.Opracowanieopróczsłówcharaktery-
stycznychdlagwaryzawierarównieżobjaśnieniawyrazówwspólnychdlagwa-
ryipolszczyznyogólnej.Skoncentrowaniesięwopisienaprezentowaniuleksy-
kiwyłączniegwarowejstworzyłobynieprawdziwypodwzględemspecyfiki
słownictwaijegoróżnorodnościobrazjęzykamieszkańcówJaślisk.Nawspół-
czesnejwsiwystępujebowiemsłownictwozobuodmian-gwaryijęzykaogól-
nopolskiego-którewzajemniesięuzupełnia,wspólnietworzącjęzykowyobraz
wsi[por.Pelcowa2012:12].Koncentrowaniesięwopisiewyłącznienaelemen-
tachgwarowychprzypominałoby,jakpiszeJózefKąś,„pokazywaniedzieła
malarskiegowpostaciniewielkichfragmentów,efektownychczasemszczegó-
łów,beztroskionależytewyeksponowaniecałości”,stwarzałoby„szkodliwy
pozórbrakuwięziznarodowymdziedzictwemjęzykaikultury”[Kąś2003:XI].
Materiałzawartywpracyuzyskałemwwynikuwywiadówirozmówznaj-
starszymiprzedstawicielamispołecznościjaśliskiej.Bylitoludzie,którzydo-
brzeznaligwarę,prowadziligospodarstwarolne(albozajmowalisięokreślo-
nymrzemiosłem),awswojejmłodościposługiwalisięnarzędziamiobecnie
prawiejużzapomnianymi,np.żarnami,kołowrotkiem,warsztatemtkackim.
Wtrakciebadańterenowychstarałemsięzgromadzićautentycznymateriałjęzy-
kowy,dlategopytaniazadawanerespondentommiałycharakteropisowy,aby
wżadensposóbniesugerowaćimodpowiedzi(nazwy).Dużeproblemyspra-
wiałoodtworzenienazwczęściskładowychróżnychprzedmiotów,którejuż
dawnowyszłyzużycia.Respondenciczęstopamiętalitylkonazwyogólne,anie
11
