Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
Lwowskiej1HenrykZawadowski(188711930),późniejszynaczelnikWy-
działuRobótPublicznych10.DoniemalzupełniezapomnianychnależyLu-
cjanTimofijewicz,autorkonstrukcjistalowejdomumieszkalnegoprofeso-
rówŚląskichTechnicznychZakładówNaukowychprzyul.Wojewódzkiej
wKatowicach.Jesttobudowlauznanazanajwcześniejszyprzykładtego
rozwiązanianaŚląsku.
Wmiędzywojennejarchitekturzewojewództwaśląskiegowidaćwielokie-
runkowośćwpływów,zsilnymnaciskiemnawiodąceośrodkitegoczasu1
WarszawęiLwów,aletakżeKraków.Jakwynikazanalizyźródeł,pomimo
pewnejkonsolidacjiśrodowiskanaŚląsku,wokresiemiędzywojennym
zachodziładużarotacjatwórców.Stądzapewnewielośćźródełinspiracjii1
mimouniformizacjimodernistycznychform1różnorodnośćśrodkówwyra-
zu.Jednocześnienależypodkreślićolbrzymiąrolęmecenatupaństwowego,
reprezentowanegoprzezŚląskiUrządWojewódzkiikatowickimagistrat.
Niniejszysłownikmanaceluprezentacjęsylwetekarchitektów,inżynie-
rówibudowniczychzwiązanychzKatowicamiwokresiemiędzywojennym.
Zostaliwnimuwzględnienitwórcy,którzyswojąobecnościąlubteżprzez
realizacjezaznaczylisięwkulturowymimaterialnymobraziemiasta.Nie-
którzy,poprzybyciudoKatowicwlatach20.,związalisięzniminastale.
Bylitom.in.TadeuszMichejda,TadeuszŁobos,LucjanSikorski,Zbigniew
Rzepecki,LeonDietzd’Arma,KazimierzSołtykowski,StanisławGruszka,
StefanKaufman,WitoldKłębkowski,KarolSchayer,EugeniuszPogoda,
HenrykSchmidtke,StanisławTabeński,KarolTchórzewskiorazHenrykZa-
wadowski.InniprzebywalinaŚląskutylkoczasowoizrealizowalikilkalub
zaledwiejednąbudowlę.Przytejgrupienależypoczynićuwagę.Obecny
stanbadańnadarchitekturąśląskąokresumiędzywojennegoniepozwala
naprzypisanieimwiększejliczbybudowli,możnajednakzałożyć,że
przyszłeodkryciabadawczeumożliwiąprzedstawienieoeuvrerównieżtych
twórców.Wśródnichmożnawymienić:JanaBieńkowskiego,Eustachego
Chmielewskiego,WitoldaEyssmonta,OdonaLitawskiego,JózefaRybickie-
go,WładysławaSchwarzenberga-Czernego.Trzeciągrupęfachowcównie
wiązałozeŚląskiemanimiejscezatrudnienia,anizamieszkania.Jednakdo
włączeniatychosóbdoSłownika...upoważniająichdzieła,którepowstały
naterenieKatowiciokolic.Często,takjakwprzypadkugmachówUrzędu
WojewódzkiegoiSejmuŚląskiegowKatowicach,katedry,katowickiejhali
targowejczybudynkuŚląskichTechnicznychZakładówNaukowych,byłyto
prawdziwekamieniemilowewprocesierozwojuarchitekturymiastairegio-
nu.Dotejgrupytwórcównależą:KazimierzWyczyński,LudwikWojtyczka,
StefanŻeleński,PiotrJurkiewicz,FranciszekMączyński,ZygmuntGawlik,
FranciszekKrzywda-Polkowski,MarianLalewicz,JadwigaDobrzyńska,Zyg-
10Ibidem,s.144.
