Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
gólniewyróżnialisięarchitekciwarszawscy:MarianLalewicz,tandemJad-
wigaDobrzyńskaiZygmuntŁobodaczywreszcieEdgarNorwerth.
PrzełomowąrolębudynkuŚląskichTechnicznychZakładówNaukowych
wKatowicachwskazywałOdorowski,jednakprzydzisiejszymstaniebadań
trudnoustalić,czy,ajeślitak,towjakisposóbinnepojedynczerealizacje
oddziaływałynamiejscowe,częściowojużskonsolidowaneśrodowisko.
Wyróżnikiemlokalnegośrodowiskaarchitektonicznegobyłostosowanie
nowoczesnychkonstrukcjibudowlanych.Badacze,przedewszystkimOdorow-
ski,podkreślają,iżmiałynatowpływczynnikipaństwowe:chęćwy-
kreowaniaKatowiciŚląskananajnowocześniejszewojewództwowPolsce.
Dużąrolęodgrywałyrównieżkwestiespołeczno-ekonomiczne;produkcjasta-
liizaangażowanieśląskichhutmiałostaćsięodpowiedziąnakryzys,abu-
dowawzałożeniutanichiłatwychwmontażudomów1napowszechny
brakmieszkań.Rzeczywiście,eksperymentalne,nowoczesnekonstrukcjepo-
jawiłysięniemalrównocześniewWarszawieiKatowicach.Sprzyjającewa-
runkirealizacyjneprzyciągnęłynaŚląskdoskonałychkonstruktorów.Najwy-
bitniejszyznich1StefanBryła,prawdopodobnienigdyniezwiązałsięze
Śląskiem.Wedługjegoprojektupowstały:konstrukcjagmachuskarbowego
przyul.ŻwirkiiWigurywKatowicach(193011932),budynkuKomunal-
nejKasyOszczędnościwChorzowie(193511937)orazhalatargowaprzy
ul.P.SkargiwKatowicach,którabyłapierwsząwPolscebudowląspa-
waną,posadowionąnapalach.ObokStefanaBryłynależywspomniećnieco
zapomnianegoinż.HenrykaGriffela(ur.1895),którybyłniejako„eta-
towym”współpracownikiemarchitektaKarolaSchayera,prowadzącznim
nawetprywatnebiurokonstrukcyjno-architektoniczne.GriffelukończyłWy-
działInżynieryjnyPolitechnikiLwowskiej.Doświadczeniezawodowezdoby-
wałm.in.przybudowiekatowickiegogmachuskarbowego.Interesowałygo
problemyteoretyczne,prowadziłdoświadczenianadkonstrukcjamispawany-
mi,wynalazłiopatentowałproduktnazwany„stalGriffel”.Jegonajważniej-
szymdziełembyłakonstrukcjagmachuMuzeumŚląskiegowKatowicach.
WśródinnychpracmożnawymienićgmachMiędzynarodowegoBanku
Handlowegoprzyul.MielęckiegowKatowicach8.Istotnąrolęwśrodowisku
konstruktorówzwiązanychzeŚląskiemodgrywałdrinż.StefanKaufman,
wieloletnikierownikOddziałuDrogowegoiOddziałuArchitektoniczno-Bu-
dowlanego,naczelnikWydziałuRobótPublicznychŚląskiegoUrzęduWoje-
wódzkiego.UkończyłWydziałInżynieriiPolitechnikiLwowskiej.Jestauto-
remprojektówwieluwiększychmostówżelbetowychnadWisłą:podNowym
Bieruniem,wWiśleipodGórą9.ZeŚląskimUrzędemWojewódzkim
związanybyłrównieżinnyabsolwentWydziałuInżynieriiPolitechniki
8APK,UWŚL,sygn.G-401;W.ODOROWSKI,ArchitekturaKatowic…,s.153,155.
9AlbuminżynierówitechnikówwPolsce,L.1932,s.151.
