Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SŁOWOARCHITEKTA
Napoczątkubyłosłowo.Słowo,którebyłonośnikiemmyśli.Słowowyraża-
jąceideę.Późniejsłowoucieleśniałosięwzapisanychrzędachliter,nerwowych
liniachkoncepcyjnegoszkicu,precyzjirysunkutechnicznego.Materializowało
sięwcegleikamieniu,zbrojonymbetonieiszkle.Apotem,gdyarchitektura
byłajużrealnymbytem,towłaśniesłowodecydowałoojejistnieniu.Owarto-
ści,znaczeniuiwymowie.Olosachtwórcóworazichmiejscuwhistorii.Słowo
było(ijest)integralnączęściąarchitektury,którasprawia,żebudynkiżyją.
DziejearchitekturypolskiejczasówPRL-uorazpóźniejszarecepcjajej
dziedzictwatotematyzłożone.GdydwadzieścialattemuAndrzejBasistapisał
Betonowedziedzictwo,podkreślał,żejegocelemvniejestprzedstawieniehistorii
architekturypolskiejczasówkomunizmu”
,aleposzukiwanieodpowiedzinapy-
tania:vdlaczegostałosiętak,jaksięstało”ivktozawinił?”1.Dwiedekadypóźniej
wydająsięonecokolwieknaiwne.Ocenaminionejepokiopartanaszukaniu
vwinnych”przywodzinamyślvpolowanienaczarownice”
,apróbyjednoznacz-
negookreśleniagenezytego,vcosięstało”
,prowadząnieuchronniedotworze-
niauproszczonegoobrazurzeczywistości.Wrazzupływemczasuperspektywa
badawczaulegamodyfikacjom,azniązmieniająsięnarracjeoprzeszłości.
PodobniejakBetonowedziedzictwo,niniejszaksiążkaniejestanaliząnajważ-
niejszychrealizacjiiprojektów,leczpróbązaprezentowaniaróżnychnarracjiozja-
wiskach,któredeterminowałyzmianyrodzimejarchitekturywlatach1945-1989.
vArchitektura[ś]musibyćocenianazpozycjiswojejcelowości-tak
podwzględemwartościużytkowych,jakestetycznych.Wdobieracjonalizmu
sąwięctymbardziejistotneźródła(względnieprzyczyny),którezdecydowały
okierunkurozwojuwspółczesnejarchitektury”2-pisałPiotrBiegański.Można
1A.Basista,Betonowedziedzictwo.ArchitekturawPolsceczasówkomunizmu,Warszawa-
Kraków2001,s.7.
2P.Biegański,Uźródełarchitekturywspółczesnej,Warszawa1972,s.9.
