Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
146
Rozdział9.FIGLARNYŚMIECHLEKKIEJMUZY
Niestetynieudałomisięodnaleźćizamieścićwwyborzeprzykładów
żadnegozutworówwykonywanychprzezprzedwojennegokrólapolskich
komikówAdolfaDymszę,wktórychznajdowałysięprzyczynkidokształ-
towaniakomicznychwzorcówosobowychzwiązanychzedukacją.Dymsza
wprogramieteatrzykuuBanda”,którymiałpremierę10września1931r.,
brawurowoodegrałrolętzw.sierżantaoświatowegowygłaszającegowy-
kładoAdamieMickiewiczu.Zdaniemkrytykówówpierwszyikolejnewy-
stępywtejroliwywoływałynawidowniuatakśmiechuigradłez”.Autorem
monologubyłAntoniSłonimski357.WrolęprofesorauniwersytetuDymsza
wcielałsięnatomiastwsezonie1933/1934nascenieefemerycznegotea-
trzykuuRex”kierowanegoprzezMarianaHemara358.WfilmieRomeoiJul-
ciawystąpiłjakoTeofilRączkaasystentprofesorabontonuMońkaPlat-
fusa(wtejroliKonradTom),właścicielaBiuraPośrednictwaMałżeństw
uRomeoiJulcia”359.
Pozakończeniudrugiejwojnyświatowejartyścilekkiejmuzy,twórcy
iwykonawcy,oileniepozostalinaemigracji,tospotkalisięwŁodzi,gdzie
wlipcu1945r.odbyłasiępierwszapremieraTeatruSyrena.Potrzechla-
tachteatrzostałprzeniesionydoWarszawy,aw1950r.upaństwowiony.
NaestradachiscenachpodszyldemSyrenytworzylim.in.JerzyJurandot,
KazimierzKrukowski,KazimierzRudzki(wszyscytrzejpełnilikolejno
funkcjędyrektorateatru),atakżeJadwigaAndrzejewska,HankaBieli-
cka,AdolfDymsza,EdwardDziewoński,StefaniaGórska,AlinaJanowska,
KrystynaSienkiewicz,LudwikSempolińskiżToplejadapolskichgwiazd,
wktórychrepertuarzeznajdowałosięmnóstwokomicznychutworów.
Powojennąsytuacjęartystówpolskichteatrówikabaretówwspomina
ZbigniewKorpolewski:[ż]wędrującezewschodunazachódizzachodu
nawschódwposzukiwaniuzajęciagrupyaktorów,śpiewaków,tancerzyili-
teratówtworzyłyspontanicznieróżnegopoziomuigatunkusceny,scenki,
podscenkiinadscenki.Teatry,teatrzyki,rewieirewietkiróżnegogatunku
ipoziomupowstawałyjakgrzybypodeszczuitozarównowPolsce,jakina
nictwaArtystyczneiFilmowe,Warszawa1987;tenże,KabaretHemara,Wydawnictwo
PolskiegoTowarzystwaWydawcówKsiążek,Warszawa1989;J.Jurandot,Dziejeśmiechu,
PaństwoweWydawnictwoIskry,Warszawa1959;A.Mieszkowska,Mistrzowiekabaretu.
MarianHemariFryderykJárosy,Zwierciadło,Warszawa2016;T.Wittlin,Ostatniacygane-
ria,SpółdzielniaWydawniczaCzytelnik,Warszawa1989.
357
Zob.Z.Szydłowska,E.Draczyńska,Śmiechprzezłzy.OpowieśćoAdolfieDymszy,
Dodku,WydawnictwoLTW,Łomianki2020,s.65.
358
Zob.tamże,s.79.
359
Zob.J.Nowina-Przybylski(reż.),RomeoiJulcia,Polska1933.