Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
AdamPuchejda
kolejnościpublicystą,socjologiem,filozofemczypoprostuteoretykiem.Warto
przytymzauważyć,żeSzererwswoichpowojennychwypowiedziachpisałwy-
łącznieokwestiachprawnych,okarzeiwięziennictwie,nieporuszałnatomiast
problemówzzakresuteoriipolitycznych.
WpowojennejPolsceswobodnadyskusjaopolitycelubdoktrynachpoli-
tycznychprzezdługiczasniemogłasięzresztąodbywać,cotłumaczyłobytakże
zerwanieciągłościwpopularnympisarstwieopolityce.Pozatymwiedzęna
tematwspółczesnychinstytucjidemokratycznychdzierżyłygłównieśrodowiska
naukowe,aitakpewnetematybyłyobłożoneideologicznąanatemą37.
Pierwszymijaskółkamiprzemianwtymzakresiestałysiędopierolata70.
XXwieku,gdywprasiezaczęłypojawiaćsięm.in.popularnetekstynatemat
historiipolskiegokonserwatyzmu38.Wkolejnychlatachwksięgarniachmożna
byłojużznaleźćpierwsze,choćnadalnieliczne,książkiprzybliżającezagadnie-
niazhistoriifilozofiipolitycznejiwspółczesnejteoriipolityki39.Symptomatycz-
napodtymwzględemstałasięrecepcjaniewielkiejksiążeczkinatematnajważ-
niejszychpojęćdemokracji-swoistegopodręcznikanieistniejącegowówczas,
nieskażonegoideologią,przedmiotuDwiedzaospołeczeństwie”.Słownikdemo-
kracjiMarcinaKróla,boonimtumowa,wydanyporazpierwszyw1983roku
przezWszechnicęSpołeczno-PolitycznąwKrakowie,błyskawicznietrafiłnali-
stęnieoficjalnychbestsellerówdrugiegoobieguidoczekałsiękilkuwznowień40.
Przełomlat70.i80.XXwiekutotakżeokrespojawieniasiępierwszych
pismpoświęconychideompolitycznym,jaknp.DPrzegląduPolitycznego”,DRes
Publiki”,DArkanów”,DKrytyki”czyemigracyjnegoDAneksu”.Okreszaśschył-
kowegoPRL-uipoczątkiIIIRzeczpospolitejtojużczaspełnegootwarciasięna
debatęoliberalizmieidemokracji,nanoweprzekładyipublikacjeniechętnie
dotądwidzianychklasyków,jaknp.HannahArendtczyIsaiahBerlin,lubteż
współczesnychteoretykówliberalizmuidemokracji-NorbertaBobbio,Roberta
A.Dahla,MichaelaWalzera,MichaelaOakeshottaczyJohnaGraya41.
37Por.K.B.Janowski,Politologiipolskiejmeandry,DPrzeglądPolitologiczny”2011,t.16,
nr1;E.Olszewski,A.Puka,StudiapolitologicznewPolsce,DPolitykaiSpołeczeństwo”2004,nr1.
38Zob.np.cyklartykułówW
.KarpińskiegoiM.KrólanałamachDTygodnikaPowszech-
nego”izłożonąztychtekstówksiążkępt.SylwetkipolityczneXIXwieku,Kraków1974,Znak.
Książkaobutychautorówwywołałazresztąwieległosówkrytycznych,np.A.Kijowskiego.
Zob.A.Kijowski,Staresprawy,w:idem,KronikiDedala,Warszawa1986,Czytelnik.
39Wartowymienićtutajm.in.skróconąwersjęgłównegodziełaTocqueville’a,Odemokracji
wAmeryce(przeł.M.Król,Warszawa1976,Pax),czyksiążkęStańczycy:antologiamyślispołecznej
ipolitycznejkonserwatystówkrakowskich(wybórtekstów,przedmowaiprzypisyM.Król,Warsza-
wa1982,Pax).
40PodobnąwzamyśleksiążkąbyływydanewLondyniew1983r.CelepolityczneJakubaKar-
pińskiego.KsiążkaKarpińskiegorównieżprzypominałamałysłownikpodstawowychpojęćpo-
litycznych.Artykułynapisanew1981r.czytanonastępniewRadiuWolnaEuropawaudycjach
UniwersytetuRadiowego.PóźniejksiążkęKarpińskiegowielokrotniewznawianowpodziemiu,
zaśw1997r.weszładowiększegozbioruzatytułowanegosymptomatycznieABCpolityki.
41PierwszetekstytychautorówukazywałysięprzedewszystkimnałamachDResPubli-
ki”,późniejDResPublikiNowej”iDPrzegląduPolitycznego”.Wlatach90.XXwiekunarynku