Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odautora
należywyraźnierozważyćisprawdzićwpraktyce.Wymagawtymcelu
stosownejdebatydialektycznej,czylidebatynadpoprawnością.De‑
baty,wedługformułypokornystrofujepokornego.Zatem,prawdziwym
jejtestem,potęgijejzałożeńjesttoczyjestonaprawdziwa.
Podrugie-Zawszejestłatwiejtworzyćczyraczejodkrywaćnowe
pomysły,idee,niżjewrzeczywistościspołecznejmądrzespożytko‑
wać,awięcprzełożyćjenakonkretnezjawisko.Stąd,prawdziwymjej
testem,potęgijejzałożeńjesttoczyjestonaprawdziwa.Prawdziwajest
wtedy,gdyjestużyteczna,aużytecznajestwtedy,gdydajenamnowe
moceizdolnościdorobienianowych,pożytecznychrzeczy.
Potrzecie-Niewątpliwieprościejjestukierunkowaćtokmyślenia
ipostępowaniaczłowieka,niżodgadnąć,jaktowpłynienajegopsychikę
orazsystemspołeczny.Pomimotego,doprawidłowegofunkcjonowania
świataniezbędnejestzrozumieniezłożonościprocesówirelacjiogólno-
społecznych.Jednakżenajbardziejtwórczeideezdobywasiędziękiin-
tuicjilubwdrodzekrytycznegoobalaniaintuicyjnychhipotez.Dlatego
zainteresowaniankontekstemodkrycia”konkretyzująsięwbadaniuna-
turalnychskłonnościumysłuludzkiego7.
Prawopozytywnejakopewnasferaregulującaobszaryżyciaspołecz-
nego,wyznaczającegookreślonegorodzajuwzorce,regułypostępowania,
wswojejfunkcjiwynikającejzaksjologii,awięcoparteoochronęokreślo-
nychdóbr,inaczejzwanychwartościami-powszechnie,aprzynajmniej
wwiększościuznawanymiiakceptowanymi-niejestczymśabstrakcyj-
nym.Niemniej,normyprawnetworząceprawowinnymiećzzałożenia
charakterogólny,będącyprzeciwieństwemkazuistyki.Prawoniejest
jednakczystąabstrakcją,gdyżtworzągoludzie,oczywiściewznaczeniu
prawapozytywnego,anieprawarozumianegojakowolaBoga.Tworzą
gozatemosobyookreślonychcechach,poglądach,postawach,wyzna-
wanychwartościachczyookreślonychwłaściwościach,atakżefunkcjo-
nującychwokreślonychuwarunkowaniach.Stąd,nacechowanejestono
częstosubiektywizmemosóbjetworzących.Niemniej,prawowinnobyć
jaknajbardziejzwolnioneodsubiektywizmu8izgodniezjegofunkcją
7K.Popper,za:A.I.Buczek,Rolaanalogiiwformułowaniuzagadnieńmatematycz-
nych,nRocznikiFilozoficzne”Lublin1978,t.XXVI,z.1.s.164.
8Obiektywnejestto,coistnieje,coistniejeniezależnieodludzkiejświadomości
iprzekonań.Poznanieobiektywnedokonujesięnadrodzemetodycznegopro-
17
