Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czterybariery,ewolucjawirulencjiiudomowieniepatogenów
41
przedepidemiamichoróbzakaźnych,tonainfrastrukturęskładać
siębędąsieciwodno-kanalizacyjne,elementysystemuochronyzdro-
wia,aletakżeorganizacjekształcącelekarzyzakaźników,laborato-
riamikrobiologicznelubośrodkimonitorującewyłanianiesięchorób
zakaźnychiśledząceepidemie.Oinfrastrukturzeantyepidemicznej
będziemypisalijeszczewielerazy.Wtymmomenciewystarczy,że
poprzestaniemynastwierdzeniu,żeistotnymelementemzabezpie-
czeniaprzedepidemiamisąinstytucjespołeczneorazmaterialnein-
stalacjebudowaneiutrzymywaneprzezspołeczności.Mająoneteż
znacznywpływnaewolucjępatogenów.
Zarównomodyfikacjanapoziomiegenów,warunkowanychkul-
turowozachowań,strukturyspołecznej,jakiinfrastrukturymoże
wpływaćnazjadliwośćpatogenów.Dobórnaturalnypreferujete
wariantypatogenu,któresąwstaniestworzyćjaknajwiększąlicz-
bęswoichkopii.Należypamiętać,żechorobalubśmierćnosicie-
laniesąnajczęściejfunkcjonalnezperspektywypasożyta.Choroby,
niekiedyterminalne,sąraczejefektemubocznymdziałalnościpa-
togenówipasożytów.Bakteria,wiruslubinnyczynnikzakaźnypo-
trzebujenosiciela,bysięrozmnażać.Wieleorganizmówpolegateż
nanosicieluwzakresiezarażaniainnychgospodarzy.Najprostszym
sposobemnawygenerowanieogromnejliczbykopiipatogenujest
wyeksploatowanieorganizmunosiciela.Jednakpatogen,któryzbyt
poważnieupośledzinosiciela,znajdziesięwsytuacji,wktórejgo-
spodarzniebędziewstaniezarażaćinnych.Ewentualniemożedojść
dośmiercigospodarza,conaogółoznaczarównieżkoniecżyjących
wnimpatogenów.Strategiąalternatywnąjestobniżeniezjadliwo-
ścipoprzezobniżenietoksycznościlubzmniejszenieliczbykopiipa-
togenu.Wszystkotozwiększaszansętransmisji,choćbyzewzglę-
dunamobilnośćnosicielaidłuższyczas,kiedymożeonzarażać.
Otym,którastrategiawygra,decydująniepatogenczypasożyt,lecz
warunkiśrodowiskoweizachowanienosiciela.Jeślitransferbędzie
łatwy,wpopulacjiwzrośnieudziałbardziejzjadliwychwariantów
patogenu.Ogólnazasadajesttaka,żeszybsireproduktorzymają
przewagęnadwolniejszymireproduktorami:matozastosowanie
wtakimsamymstopniudokrólików,jakdobakteriicholery.Jeśli
