Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SOCJOLOGIASPORTU
26
Sportjakoenklawaemocjonalności
Zainteresowanieemocjamiwramachsocjologii,wtymsocjologiisportu,pojawi-
łosięwlatachosiemdziesiątych,przedewszystkimdziękipublikacjomNorberta
EliasaiEricaDunninga,wtymichwspólnejksiążkiQuestforExcitement:Sport
andLeisureintheCivilizingProcess(1986)(zob.teżDunning1999,2008).Ito
ichkoncepcjajestdotejporynajczęściejprzywoływanawliteraturze.Bazujena
opisywanymprzezEliasa(1980)procesiecywilizowaniaspołeczeństwapolegają-
cymm.in.nawiększymkontrolowaniuemocjiipopędów,wzrościesamokontroli,
łagodzeniuobyczajóworazeliminowaniuzachowańagresywnych.Stądteż,jak
zauważająEliasiDunning,koniecznebyłopowstanietakichenklaw,wktórych
możnaodnaleźćiprzeżyćpodekscytowanie.Jednąztakichsferjestwłaśniesport,
któryDnakierowanyjestprzedewszystkimnaczerpaniesatysfakcjizzaangażo-
waniawfizycznedziałanie,zespołecznychkontaktówtworzonychprzezsporty,
zpobudzeniaemocji,któreprzypominająwsposóbzabawnyiprzyjemnyafek-
tygenerowanewpoważnych,krytycznychsytuacjach”(Dunning1999,s.3,za:
Kossakowski2015,s.160).SporttozgodnieztąkoncepcjąrodzajDmimetycznej
aktywności”-uczuciaznimzwiązanesąpodobnedotychkojarzącychsięzco-
dziennymżyciem,alerównocześnieokazująsięodnichróżne:toimitacjasytuacji
zDprawdziwegożycia”,alepozbawionarealnegoniebezpieczeństwa.Ajegoistotą
jestkontrolowaneniekontrolowanieemocji(EliasiDunning1986,s.96).
Dlazawodnikówrywalizacjasportowastajesięsubstytutem,ekscytującymwa-
riantemdlaprzemocyiwalki,stądteżtakistotnyjestwniej,jakpodkreślaElias
(1986),elementwspółzawodnictwa,takżefizycznego.Dlawidzównatomiastspor-
towaarena,naprzykładstadionpiłkarski,jestmiejscem,gdziemogądaćupust
swoimpozytywnyminegatywnymemocjom,takżetakim,któresązdelegitymizo-
wanewinnychobszarachżyciaspołecznego.Możnatoodnieśćnaprzykładdo
praktykreprodukowaniahegemonicznejmęskości(zob.rozdziałomniejszościach
seksualnych).KoncepcjaEliasaiDunningajestdobrzeopisanazarównowpolskiej
(Czerner2011,2013;Kossakowski2015),jakizagranicznej(zob.np.Ferguson
1981;Maguire1991;SchäferiRoose2010)literaturzedotyczącejsportu.
Przeglądanalizowanychzagadnień
1.Emocjekibiców
Jednymznajczęściejanalizowanychwymiarówemocjiwsporciesąte,których
doświadczająkibicesportowi,towarzyszącesportowymwydarzeniom.Uwaga
jestskupionanietylkonaprzyjemnościwynikającejzoglądaniazawodów,lecz
takżenabyciuczęściąwspólnotykibiców(Duquin2007;SchäferiRoose2010).
Przedmiotemzainteresowaniastająsięwięczarównoemocjeindywidualne,jak
izbiorowe.Opisująctedrugie,przywołujesięczęstoRandalaCollinsa,autora
