Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4.Kodekscywilnyniemiecki
su57.Wramachtrwającejodponadstulatdebatyzwykłosiępodnosićpo-
trzebęokreśleniaprecyzyjnegopozaustawowegokryteriumidentyfikującego
solidarnośćnatleinnychinstytucjizakładającychodpowiedzialnośćwielu
podmiotówzazaspokojenietegosamegointeresuprawnegowierzyciela.
Chodzizatemopotrzebęznalezieniakryterium,którepozwolioddzielić
przypadkiodpowiedzialnościsolidarnej(echteGesamtschulden)odinnych
zbliżonychstanówfaktycznych(unechteGesamtschulden),którerównież
odpowiadająopisowiprzyjętemuw§421BGB58.
Stosunkowowcześniezarzuconezostałokryteriumjednolitejpodstawy
prawnej(einheitlicherSchuldgrund),woparciuoktóresolidarnośćodrzucano
wraziezbieguodpowiedzialnościróżnychpodmiotównazasadachdelikto-
wychikontraktowych,jakrównieżztytułunaruszeniadwóchróżnych
umów.Prowadziłoonodoniesłusznychrozstrzygnięć,ponadtobyłowyraź-
nieniedopogodzeniazniektórymiprzepisamiBGB,np.dotyczącymiod-
powiedzialnościporęczycieli,którzyudzieliliporękiwsposóbwzajemnie
odsiebieniezależny769BGB)59.Większymuznaniemcieszyłosiękryte-
riumwspólnościcelu(Zweckgemeinschaft),doktóregostosunkowoczęsto
odwoływałosięniemieckieorzecznictwo.Początkowoprzyjmowano,że
powstaniesolidarnościzakładapostroniedłużnikówwspólnośćcelu
wznaczeniusubiektywnym,którądefiniowanojakowzajemnepowiązanie
zobowiązańdłużnikówsłużącejakośrodekdoosiągnięciaceluwpostaci
zabezpieczeniaizaspokojeniawierzyciela.Zbiegiemczasukryteriumto
zaczęłobyćrozumianenasposóbobiektywny-wspólnośćceluprzyjmowano
wszędzietam,gdziespełnienieświadczeniaprzezjednegozdłużników
miałosłużyćosiągnięciutegosamegorezultatuzpunktuwidzeniawierzy-
ciela.Kryteriumwspólnościcelu,poddanebliższejuwadzenaukiniemieckiej,
nieprzetrwałojednakpróbyczasu.Wspólnośćceluwznaczeniusubiektyw-
57Jaksięwskazuje,właśniewobawieprzednieprawidłowymokreśleniemkierunkuregresunależy
upatrywaćgłównegoźródłaintensywnegorozwojuposzukiwańogólnegokryteriumsolidarności.
Por.H.Ehmann,Gesamtschuld...,s.25-28.
58Por.również:S.Meier,Gesamtschulden...,s.830-834.Głównejprzyczynypowstaniadoktryny
unechteGesamtschuldenautorkaupatrujewbrakudostatecznegouzasadnieniadlazunifikowa-
negomodelusolidarnościdłużniczejprzyjętegowprzepisachBGB.
59P.Bydlinski(w:)MünchenerKommentar...,s.2656;S.Meier,Gesamtschulden...,s.834-840;
U.Noack(w:)StaudingerKommentar...,s.419.Por.również:J.Strzępka,Koncepcjateoretyczna
konstrukcjisolidarnościwprawiecywilnymPolskiiRepublikiFederalnejNiemiec,AnnalesUMCS
1987,t.34,s.336.
43