Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
źródłemjonówbyłajonizacjaelektronami(electronimpact).Wartojednakwspomnieć
wtymmiejscu,żesystemyGC/MSbyłyrównieżwykorzystywanedoanalizyaminokwasów
ipeptydów.
Przełomnastąpiłwroku1981,gdyMichaelBarberzManchesteruopracowałmetodę
bombardowaniaszybkimiatomami(fastatombombardment).Porazpierwszyuczeniuzy-
skalimożliwośćanalizyzwiązkówbiologicznych(m.in.peptydów,lipidów)wroztworach,
aniewfaziegazowej.Dodatkowązaletątejtechnikibyłaspontanicznafragmentacja,na
podstawiektórejmożnabyłowyznaczyćsekwencjęaminokwasową.Problemembyłudział
glicerolu,skuteczniebrudzącegoźródłojonów,którenależałogruntownieczyścićprzynaj-
mniejrazwtygodniu,awprzypadkuźródłapołączonegozsystememLC(continuous-flow
FAB)proceduręczyszczenianależałoprowadzićcodziennie.Równolegle,analitycymielido
dyspozycjijonizacjętyputhermospray,będącąpoprzedniczkąmetodyelectrospray,jednakże
źródłotooperowałowwarunkachwysokiejpróżni.
Kolejnyprzełomwrozwojutechnikjonizacjidokonałsięwpołowielat80.ubiegłego
wiekuwrazzpojawieniemsiętechnikielectrospray(J.B.Fennzzespołem,1984)orazMALDI
wroku1985,którątonazwęzawdzięczamytwórcomźródła(M.KarasiF.Hillenkamp).Do
jejrozwojuprzyczyniłsięnastępnieK.Tanaka,któryzastosowałjądoanalizyzwiązków
owiększychmasach,azaswojeosiągnięciauzyskał,wrazzJ.B.FennemiK.Wüthrichem9
NagrodęNobla.TechnikiESIorazMALDIwzajemniesięuzupełniają,aichgłównązaletąjest
możliwośćanalizyzwiązkówwbardzoszerokimzakresiemas.ESIbyłapierwszątechniką
operującąpodciśnieniematmosferycznym,coumożliwiłobezpośredniepołączenietechnik
separacjiiwprowadzaniepróbekwroztworachdoukładu.
Początkowodobadaństosowanoaparaturęwyposażonąwanalizatorykwadrupolowe
lubsektorowe,adopierowroku1983zaczętoużywaćpułapekjonowych.Teostatniebyły
urządzeniaminiechętnieakceptowanymiprzezświatuczonych,zewzględunabardzoniską
rozdzielczość,którawówczasosiągaławartość50-100!Obiecującymikonstrukcjamiokazały
sięanalizatoryczasuprzelotu(TOF),najchętniejłączonezeźródłemMALDI.Początkowe
konstrukcjeTOFtakżecharakteryzowałysięniewielkąrozdzielczością,rzędu50,jednakże
szybkirozwójelektronikiiwprowadzeniem.in.opóźnionejekstrakcjiorazreflektorajonów,
umożliwiłjużpodkonieclat80.uzyskiwanierozdzielczościrzędu10-15000.Cociekawe,
analizatorTOFbyłpierwszym,któryzastosowanowpołączeniuzchromatografemgazowym
wlatach50.XXwieku.DopierowpóźniejszymokresiezastąpionoTOF,wprowadzająckwad-
rupoleipułapki.Problememokazałsiębrakdostatecznieszybkichdetektorów,mogących
zliczaćszybkoprzelatującejony.Wartoteżwspomniećosystemachsterowaniaspektrometrami
isposobachakwizycjiwidmmasowych.Początkowoposługiwanosiękliszamifotograficz-
nymi,późniejwydrukaminapapierzetermoczułym,asystemykomputerowekontrolowane
byłyprzezniezrozumiałedlazwykłychużytkownikówoprogramowanie.Każdy,ktosterował
spektrometrempoprzezstacjęPDP-11lubposługiwałsiękomendamiwsystemieUNIX,
dobrzewie9oczympiszemy.
Wpołowielat80.ubiegłegowieku,obokpotężnychaparatów,ważącychkilkasetkilo-
gramów,rozpoczętominiaturyzacjęurządzeń.Jednązpierwszychkonstrukcjibyłspektrometr
MALDITOFowymiarachpozwalającychnaumieszczeniegonastolelaboratoryjnym(bench-
-top).AparattenzostałskonstruowanywfirmieVestec,kierowanejprzezMarvinaVestala,
24
