Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Spoiwagipsowewbudownictwie
niedoceniłognioochronnewłaściwościgipsu.Nakazanowówczaspokryćtynkamigip-
sowymiwszystkieścianyikonstrukcjedrewniane.Ponadto,tynkigipsowezastosowano
wwieluparyskichpałacach.
OdkryciawdziedziniefizykiichemiidokonanewXVIIIwieku(A.Avogadro,
A.Lavoisier,M.W.Łomonosow)otworzyłynowąeręwhistoriimateriałówwiążących.
Staranosięwtymokresiewyjaśnićprocesychemicznetowarzysząceotrzymywaniu
itwardnieniumateriałówwiążących.Pionierskiebadaniawzakresieotrzymywaniahy-
draulicznychmateriałówwiążącychprzeprowadziłJ.Smeaton[4,6].
W1774r.weFrancjiopublikowanodziełotraktująceoskładziedawnychzapraw.
Przetłumaczonojenaangielskijako„APracticalEssayonaCementandArtificialSto-
ne,justlysupposedtobethatoftheGreeksandRomans”(„Praktycznyesejocemen-
cieisztucznymkamieniu,słusznieuważanymzatakisamjakuGrekówiRzymian”)
iopublikowanowtymsamymroku.Potejpublikacji,takżejakoreakcjanarozczaro-
waniezwiązanezniepowodzeniamidotyczącymiżywicyolejowej,wdrugiejpołowie
XVIIIwiekuznówpowróciłapopularnośćmieszaninwodnych.Patentowanoskładmie-
szaneknastiuki,wtym„cementwodny”,czylistiukzłożonyzwapna,piasku,popiołu
kostnegoiwodywapiennej(DrBryanHiggins,1779)[5].
Porazpierwszyspotkanosięwliteraturzezopisemwłaściwościsiarczanuwapnia
wlatach1765i1766,kiedytoLavoisierprzedstawiłKrólewskiejAkademiiNaukwPa-
ryżudwiepraceoskładziemineralnymigenezietzw.gipsuparyskiego.
Pierwszegorozróżnieniaodmiansiarczanuwapniadokonałw1871rokuF.Schott.
Otrzymałonwówczassiarczandwuwodny,siarczanpółwodnyoraztrzyrodzajeanhy-
drytu.
W1886rokuCloizeaux(fot.2.5.)jakopierwszystworzyłopisstrukturygipsu.
Natomiastw1887rokuLeChâtelierprzedstawiłswójpoglądnatemathydratacji
idehydratacjisiarczanuwapnia,ustalającistnienienaturalnychodmiandwuhydratu
ianhydrytuorazodmianywówczasnieznanejwprzyrodzie-półhydratu.TeoriaLe
Châtelier’astanowidodziśpodstawowedzieło
Źródło:
przyopisieprocesówwiązaniaitwardnieniaspo-
iwgipsowych.
Płytygipsowo-kartonowezostaływynalezione
wStanachZjednoczonychprzezAugustinaSac-
kettaiFredaL.Kane’a,którzyw1890rokuulep-
szyliproduktwytwarzanypierwotniezesmoły
węglowejobłożonejobustronniesłomianąmatą.
WcześniejpłytaSackettabyłaużywanadowytwa-
rzaniadużychpaczek,aleSackett(fot.2.6.)chciał
dalejrozwijaćswójpomysł,abymócużywaćjej
naścianachisufitach.Anegdotamówi,Kane
Fot.2.5.AlfredDesCloizeaux
zasugerowałzamianęmatsłomianychnaszary
zewspółpracownikami
papierizastosowaniegipsuzamiastsmoły.To