Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Społeczeństwo4.0aedukacja.Szanse,wyzwania,zagrożenia*2023
15
wojennychsierocińców,Robertson,gdybezżadnejprzyczynygasłydzieci,któ-
rezbytrzadkoprzytulano.SprawdziłatodokładniejMaryAinsworth,obser-
wującszczegółykontaktumatekzniemowlętami8.Współcześnibadaczewska-
zująnatrwałeuszkodzeniamózguudzieci,którewtrakcienp.chorobybyły
izolowaneodswychrodzicówlubzaniedbywane.Dysponujemyobrazamiich
uszkodzonychmózgów9.Możnawięcdomniemywać,żesamanaszanatura
uprzywilejowujekontaktbezpośredni.Oczywiściespotykamyteżprzypad-
ki,gdziekontaktbezpośrednizawodzilubwręczwprowadzidoopłakanego
wskutkachbłędu10.
Natomiastwkontekściesprawdzonychipozytywnychopisówkontaktów
zdalnychwartozwrócićuwagęna„wirtualnerodzicielstwo”mającemiejsce
wkilkusławnychprzypadkach.OtosłynnyNelsonMandela,afrykańskidzia-
łacznarzeczprawczłowiekawRPA,zadawałsobietrudcodziennegopisania
listówdoswychdziecizwięzienia.Pełniłrolęojcanaodległość.Podobniejeden
zbraciKowalczykówskazanychzpowoduzamachubombowegonaobiekt
milicyjny.Jedenznich,mającdorastającedzieci,niemalcodzienniewysyłałdo
nichlistyzapewniającekontaktwychowawczy.Wtensposóboddziaływałin-
tensywniejniżwieluzwykłychojcówmającychzdziećmikontaktbezpośredni.
Możezatembyćtak,żeoparciewięzinaskutkachistnieniaosoby,anienabez-
pośrednimkontakciefizycznymspełniaswojąrolę.Relacjewtedysąmożliwe,
8
9
10
media//files/Seminare_Poszukiwania_naukowe/Seminare_Poszukiwania_nauko-
we-r2006-t23/Seminare_Poszukiwania_naukowe-r2006-t23-s365-383/Seminare_Po-
szukiwania_naukowe-r2006-t23-s365-383.pdf[dostęp17.10.2020],s.365–383.
Por.M.Ainsworth,M.Blehar,E.Waters,S.Wall,PaternsofAtachment:APsychologi-
calStudyoftheStrangeSituation,NewYork–London2014(pierwszewydanie1978);
M.Koput,A.Koba,Przywiązanie-korzenieżyciaspołecznego,htp://www.psycholo-
gia.edu.pl/czytelnia/50-artykuly/228-przywiazanie-korzenie-zycia-spolecznego.html
[dostęp17.10.2020].
Por.NationalScientificCouncilontheDevelopingChild,ExcessiveStressDisruptstheAr-
chitectureoftheDevelopingBrain,CenteronDevelopingChild,HarvardUniversityJan-
uary2014,htps://developingchild.harvard.edu/wp-content/uploads/2005/05/Stress_
Disrupts_Architecture_Developing_Brain-1.pdf[dostęp17.10.2020];M.Kundakovic,
F.Champagne,Early-LifeExperience,Epigenetics,andtheDevelopingBrain,„Neuropsy-
chopharmacology”2015,vol.40(1),s.141–153;D.Glaser,ChildAbuseandNeglectandthe
Brain-AReview,„JournalofChildPsychologyandPsychiatry”2000,vol.41(1),s.97–116;
J.Bick,C.Nelson,Earlyexperienceandbraindevelopment,„WileyInterdisciplinaryRe-
views:CognitiveScience”2017,vol.8[WIREsCognSci2017,8:e1387.doi:10.1002/
wcs.1387].
JakchoćbywprzypadkusłynnegouwodzicielaimordercyzPomorzazwanegoTu-
lipanem,któryskuteczniewykorzystywałprzewagębezpośredniegokontaktu(por.
SeryjnymordercakobietzKołobrzegu.Dłuższyaresztdla„Tulipana”inowyzarzutdlabliskiej
muosoby,htps://www.se.pl/koszalin/seryjny-morderca-kobiet-z-kolobrzegu-dluzszy-
-areszt-dla-tulipana-i-nowy-zarzut-dla-bliskiej-mu-osoby-nowe-fakty-aa-b8wg-
-UWV9-9WL7.html[dostęp17.10.2020]).
