Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
978-83-7688-559-9
24
Wprowadzenie
Cechącharakterystycznąspołeczeństwawielokulturowegojestwysokistopień
instytucjonalizacjizróżnicowaniakulturowego.Oznaczatoznaczneuporządko-
wanie,takie,któreumożliwiapowtarzalnośćiodtwarzalnośćdziałańspołecznych.
Instytucjonalizacjaoznaczatutajprocesspołecznypolegającynatym,żepodsta-
wowadziałalnośćzmierzającadozbudowaniaspołeczeństwawielokulturowego
nieprzebiegażywiołowo,alewobrębiewieluinstytucji.Mówiącodynamice,mam
namyślidominacjęsferykulturowejwżyciupublicznym,wktórymkulturajest
nietylkodziedziczona,odtwarzana,aleiwytwarzana,konstruowana-głównie
przezmedia(Bauman2000:274).
Comożewnieśćdobadańnadwielokulturowościąprzyjęcieperspektywy
pogranicza?Wwarunkach,wktórychwzasadziebrakjestwEuropieŚrodko-
wo-Wschodniejspołeczeństwwielokulturowychwznaczeniu,jakienadajętej
kategorii,pozostajeposzukiwanieobszarówizamieszkującychtamspołeczno-
ści(społeczeństw),wobrębiektórychmożliwejestwyodrębnienieproblematyki
zbliżonejlubwyraźnienawiązującejdokoncepcji,modeluspołeczeństwawie-
lokulturowego.Moimzdaniemtakimiobszaramisąpogranicza,którewpracy
traktujęjakolaboratoriawielokulturowości.Podkreślam,żepograniczanietrak-
tujęjakowielokulturowego,aprzeciwnie,społeczeństwowielokulturowejestna
ogółbardzoodległeczasowo,strukturalnieiświadomościowoodproblematyki
występującejnapograniczach.Jednakżepograniczajakoobszaryzróżnicowane
kulturowo,zamieszkaneprzezspołecznościwróżnymzakresieodmiennekultu-
rowo,sąobszarami,miejscami,wktórychmamydoczynieniazróżnymiposta-
ciamimiędzykulturowegowspółżycia,zezjawiskamizarównomiędzykulturowych
zbliżeń,jakidystansówspołeczno-kulturowych.Wwarunkachdemokratycznych
stanowiąwidzialny,empirycznywizerunekspołeczeństwzróżnicowanychkulturo-
wowminiaturze.Badanieichdalszychprzeobrażeńprzezmechanizmekstrapo-
lacjimożesłużyćjakoempiryczneodniesieniedoorzekanianatematscenariuszy
bliższychidalszychprzeobrażeńcałegospołeczeństwa.Mojedługoletniebadania
skupioneprzedewszystkimnawschodnimpograniczuRzeczpospolitejstanowią
empiryczneodniesieniedoprzedstawionegowpracyprojektuspołeczeństwa
wielokulturowego.
3.Metodologiabadańnadwielokulturowościązperspektywypogranicza
ZdaniemMaciejaWieczorkowskiego
(...)obecnieniemamyinnejdrogi,jakbudowaniespołeczeństwawielokulturowego.
Jestonobowiemnasząprzyszłością,bliższą,czydalszą,alenieuniknioną.Dodys-
kusjipozostajejedyniefakt,czyjesteśmywstaniezbudowaćtakiespołeczeństwo
wmiaręharmonijnieibezkonfliktowoorazczyodnajdziemysięwtychprocesach?
(Wieczorkowski2005:32).
