Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ONTOLOGIARYNKU
15
oczekiwaniaiantycypowanereakcje
5.Efektamidziałańsąnp.konkurencja
rynkowa,transakcje,umowyitp.Działaniaspołecznetworząceryneksązróżni-
cowanezewzględunarolespołeczne,ponieważinneobowiązkiioczekiwania
dotycząpracodawców,ainneichagentów,pracowników,konsumentów.Na
szczególnewyróżnieniezasługujądziałaniapodmiotówzbiorowych,gdyżich
społeczneznaczenia,konsekwencjesąnieporównywalniewiększeniżosób
fizycznychwroliprzedsiębiorców.
Istotnymfundamentemrynkusądecyzjeekonomiczneosób,organizacji
ipaństwa.Znaczenietegoczynnikadlarynkuniewymagabliższegowyjaśnie-
nia,ponieważjegoanalizastanowizasadniczyprzedmiotbadańekonomii
głównegonurtu.Niewszystkiedecyzjemająjednakowąwagędlafunkcjono-
waniarynku.NawyróżnieniezasługujądecyzjeBankuCentralnegodotyczące
stópprocentowychiwysokościrezerwbankówkomercyjnych.Decyzjetesą
ważnedlatego,żedeterminująonejakośćfundamenturynkowegowformie
pieniądza.Tezataniewymagauzasadnienia,ponieważjestrzeczą
oczywistą,żegrarynkowaodbywasięzapomocąpieniądza.Ufundowanieryn-
kuwpieniądzujestmożliwetylkowtedy,gdybędzieonprzezwszystkichgra-
czypostrzeganyjakoadekwatnysymbolbogactwa.Innymisłowy–pieniądz
papierowyjestinstrumentemniezbędnymdlaprowadzeniagryrynkowej,ale
jednocześniesymbolembogactwa,czylicelemsamoistnym.Rynekbezfunda-
mentówpieniężnychjestoczywiściemożliwy,oczymprzekonujenashistoria
gospodarcza,alewówczasjegoznaczeniespołecznejestminimalne.
Ostatecznymfundamentemrynkusąprocesymaterialne,czylioddziały-
wanieludzinarzeczywformiepracy,produkcji,transportu,badańnaukowych
itp.Działaniaskierowanenacoś,wprzeciwieństwiedodziałańspołecznych,
tworzątzw.strefęrealnąlubinaczejmówiąc–gospodarkę.Przeciwstawienie
tychdziałańsobiemacharakteranalityczny,ponieważpozostająonewpewnej
symbiozie.Bezdziałańspołecznychnieistniejąprocesyrealne,ponieważpro-
cesyrealnesązorganizowaneikoordynowaneprzezludziiorganizacje.Można
więcpowiedzieć,żesąonenadrzędnedlaprocesówtechnicznychiprzyrodni-
czych,alenależypodkreślić,żeteostatnieniesąfundamentemrynku,ponieważ
nietworzyondóbriusług.Poniższyschemat(rys.1)odzwierciedlaporządek
ufundowaniarynkuwgospodarcezamkniętejwedługkryteriumrosnącejsamo-
istności.
5P.Sztompka:Socjologia.WydawnictwoZnak,Kraków2002,s.55-65.
