Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Bibliahebrajskawjudaizmie:spórozałożeniainterpretacyjne
Mimoużyciategosamegowrażenia,HeineiClaudiuscoinnegomają
namyślipiszącoBiblii.DlaHeinegookreślenieKsięgaKsiągodnosisię
dożydowskiejBibliihebrajskiej,(zwanejteżMikralubTaNaK),zaśClau-
diusużywagonietylkowodniesieniudochrześcijańskiegoStaregoTesta-
mentu(któryskądinądwistotnysposóbróżnisięodBibliihebrajskiej)43,
alerównieżobejmujenimNowyTestament.
PodobniejakŻydzi,chrześcijanietradycyjniepodkreślająistotność
iwyjątkowośćBibliijakocałości.JakwyłożyłtojedenzojcówKościoła,
Hieronim(347-420)wliściedoPaulina,biskupaAntiochii,nupraszam
ciebie,mójdrogibracie,abyśżyłpośródtychksiąg,medytowałnadnimi,
byśniczegonadtoinnegoniezgłębiał,niczegoinnegonieszukał.Czy
takieżycieniezdajecisiębyćprzedsionkiemniebanaziemi?”44.Kilka
stulecipóźniej,JohnWesley(1703-1791)napisałpodobnie;nach,dajcież
mitęksięgę!Bezwzględunacenę,dajcieżmiksięgęBoga!otomamto:
tutajjestdośćwiedzydlamnie.Dajcieżbyćmihomosuniuslibre[«czło-
wiekiemjednejksiążki»]”45.
WpraktycepodkreślaniewyjątkowościicentralnejpozycjiBiblii
wchrześcijaństwienieoznaczałojednakrównegotraktowaniacałości
dzieła.ChrześcijańskiStaryTestamentniebyłpostrzeganyjakoniezależ-
nyiautonomicznykorpustekstów,leczjakopierwszyczłonBiblii.Trak-
towanogojakotłodladaleceważniejszejczęści-NowegoTestamentu,
wobecktóregopełniłfunkcjęnprzygotowania”46.Wielezestarotestamen-
43RozbieżnościpomiędzynBibliąhebrajską”ichrześcijańskimnStarymTesta-
mentem”codoukładuizawartościksiągomówionoszczegółowowrozdzialepią-
tym,§3.
44Hieronim,List53,doPaulina,§9;Orote,fratercarissime,interhaecvivere,ista
meditari,nihilaliudnosse,nihilquaerere,nonnetibivideturjamhicinterrisregni
coelestishabitaculum?
45PrefacetoSermonsonSeveralOccasions5;A.C.outler(red.),JohnWesley(oxford:ox-
fordUniversityPress,1964),s.89.
46Szczegółowootymzagadnieniu-I.Kalimi,EarlyJewishExegesisandmeo-
logicalControversy:StudiesinScripturesintheShadowofInternalandExternal
Controversies(JewishandChristianHeritageSeries2;Assen:RoyalvanGorcum;
nowunderE.J.Brill,Leiden,2002),s.135-159.odnośniedorelacjipomiędzySta-
rymaNowymTestamentem,zob.tenże,nEpisodenausdemNeuenTestamentund
ihrUrsprunginderHebräischenBibelldemAltenTestament”
,SNTSU36(2011),
s.93-110;J.L.Barton,nTeoldTestamentCanons”
,iD.C.Allison,nTeoldTesta-
mentintheNewTestament”
,-obateksty[w:]J.C.Paget,J.Schaper(red.),meNew
38
