Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kwestionowaneprzezpotężnychsąsiadówIIRzeczpospolitej,októrejniekiedy
pogardliwiemówionoDbękarttraktatuwersalskiego”.Wpierwszychlatachswego
istnieniaPolskamiędzywojennabyłapaństwemdemokratycznym,wstrząsanym
jednakproblemamiwewnętrznymi(zabójstwoPrezydentaGabrielaNarutowicza,
hiperinflacja)itarganymniepożądanymizjawiskamipolitycznymi,jakchoćbytzw.
partyjniactwo.Wmaju1926rokukłopotyteposłużyłyzapretekstmającemu
niekwestionowanyautorytetwspołeczeństwiejakogłównyarchitektodzyskanej
niepodległości,choćwcaleniepopieranemumasowojakopolitykMarszałkowi
JózefowiPiłsudskiemudoprzejęciawładzyzpogwałceniemobowiązującegoprawa.
Odczasuzamachumajowegopaństworządzonebyłowsposóbautorytarny,anadal
pozostawałoskonfliktowanezniemalwszystkimisąsiadami,atakżetrapioneprzez
wielewewnętrznychproblemów.Trudnościzwiązanebyłyzestrukturalnymi
niedomaganiamigospodarki,wysokimpoziomemnierównościspołecznych,ogólnie
niewystarczającympoziomemrozwojucywilizacyjnegoczyniełatwymiipełnymina-
pięćrelacjamizmniejszościaminarodowymi.JednocześniewładzeIIRzeczpospolitej
byłyzdolnedoprzeprowadzeniawkrajuwielkichprojektówmodernizacyjnych,na
czeleznajsłynniejsząbudowąportuwGdyni.Podejmowanebyłyrównieżmniej
spektakularne,alepotrzebnereformy,jakrestrukturyzacjaszkolnictwaautorstwa
JanuszaJędrzejewiczaczyprowadzonaprzezniemalcałedwudziestoleciereforma
rolna,którałagodziłaskutkigłoduzieminawsi(choćjejskalanieodpowiadała
potrzebomchłopówizawodziłaichnadzieje).JanuszŻarnowskistwierdził,wIIRzecz-
pospolitejnieustannieścierałysiędwawielkiezjawiskaspołeczne–modernizacji
izacofania[Żarnowski1992,s.375].Stolicaznajdowałasięwawangardzieprocesów
modernizacyjnych,arozwójinfrastrukturysportowej,inwestycjewspierającekulturę
fizycznąwWarszawiewpisywałysięwtozjawisko,adodatkowo,choćpośrednio,
wzmacniałypotencjałobronnypaństwa.Stanowiłyelementpromowanegoprzez
piłsudczykówhasłaunaródpodbronią”,stądteżpo1926r.państwostarałosię
wspieraćbudownictwosportowe,nietylkozresztąwWarszawie.Największespośród
stołecznychinwestycjisportowych,jakCIWFczyniezrealizowanaDzielnica
Olimpijska,opróczwalorówczystoutylitarnych,miałypełnićfunkcjesymboliczne,
samymswymistnieniemniwelowaćmiędzynarodowywizerunekRzeczpospolitejjako
krajuzacofanego,niestabilnego,skłóconegowewnętrznieizsąsiadami,niezdolnego
dorzeczywielkich[Brzoza,Sowa2009,ss.754].Niełatwamodernizacjamiędzy-
wojennejPolskizostałabrutalnieprzerwanawydarzeniamizwrześnia1939roku.
Wojennykataklizmzniweczyłsetkimniejszychiwiększychplanówzarównozwykłych
ludzi,jakipotężnychinstytucji.Opisywanenakartachtejksiążkiinwestycje
sportowenazawszepozostałytylkosłowaminastronachgazetikartacharchi-
walnychdokumentówalborysunkamiarchitektonicznychprojektów.
Pragnępodziękowaćmojemumistrzowi,prof.SzymonowiRudnickiemuzapro-
wadzenienaukoweiwsparcieorganizacyjne.Chciałbymrównieżpodziękować
warszawskimhistorykomsportu–JerzemuChełmeckiemu,KajetanowiHądzelkowi,
RobertowiGawkowskiemu,JarosławowiRokickiemu,MichałowiSłoniewskiemu,
SławomirowiWilkowiiArkadiuszowiWłodarczykowizalicznespotkania,cenne
uwagi,wskazówkiipodpowiedzizarównowposzukiwaniachźródłowych,jakiinter-
pretacjachodnalezionegomateriału.Naręceprof.prof.ZbigniewaDziubińskiego
iMichałaLenartowiczapragnęzłożyćpodziękowaniadlawszystkichpracowników
ipracowniczeknaukowo-dydaktycznychiadministracyjnychKatedryNaukHumani-
9
