Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szympansicęoimieniuGuaotrzymaliw1931rokuodpsychologa
RobertaYerkesa,wtedyjużżywejlegendyprymatologii.Profesor
zapaliłsiędotegopomysłuiprzekazałimzwierzęzmieszczącegosię
naFlorydzieośrodka,którymkierował.Funkcjęgrupykontrolnej
weksperymencieKellogówpełniłichdziewięciomiesięcznysyn
Donald.Psychologowieuznali,żewychowająGuęrazemznim,
starającsięniefaworyzowaćżadnegozdzieci,ibędąobserwowaćich
rozwójorazpostępywnaucejęzyka.Dlategoszympansica–taksamo
jakDonald–byłakarmionajakdziecko,aleteżmyta,ubierana
iobdarzanapieszczotami,adotegoczytanojejbajki.Nazdjęciach
możemyzobaczyćjązawiniętąwbecik,siedzącąwdziecięcym
foteliku,wykręcającąnumertelefonu,jedzącąłyżką,bawiącąsiępiłką
zDonaldemiciąganąwwózku.Małżeństwobadaczyzauważyło,
żeGuarozwijasięszybciejodDonalda.Lepiejradziłasobiefizycznie,
pokilkumiesiącachsamodzielnieotwieraładrzwi.Szybciejteż
chwytałapoleceniajęzykowe.Natomiastcośdziwnegozaczęłosię
dziaćzchłopcem.Choćumiałchodzić,zanimGuatrafiładodomu
Kelloggów,terazznówczołgałsięiraczkował.Zacząłteżgryźćludzi,
copodpatrzyłuswojejszympansiej„siostry”.Cojednaknajgorsze,
wwiekudziewiętnastumiesięcywłaściwieniemówił,jeślinieliczyć
trzechsłów,którychsięnauczył.Znaczniebardziejimponującybył
natomiastjegozestawszympansichgłosów.Donaldzacząłbardziej
upodabniaćsiędoszympansaniżGuadoczłowieka–iwtejsytuacji
Kelloggowiezdecydowalisięprzerwaćeksperyment.WksiążceThe
ApeandtheChild[Małpaidziecko],którapodsumowywałaich
trwającedziewięćmiesięcypróby,zaznaczyli,żechoćuważają,iżGua
nauczyłasięznaczeniaokołosiedemdziesięciusłów,tojednaknigdy
samazsiebieżadnegoniewypowiedziała.Odesłanojązpowrotem
naFlorydę,doprowadzonegoprzezprofesoraYerkesaośrodkabadań
ssakównaczelnych.Tampokilkumiesiącachumarłanazapalenie
płuc.
Historiabadańznajeszczejednoamerykańskiemałżeństwo,które
podjęłopróbęnauczeniaszympansajęzykaangielskiego–napoczątku
latpięćdziesiątychKeithiCathyHayesowieprzyjęlidoswojegodomu
małą,dopierocourodzonąszympansicę.DalijejnaimięViki.Byli
bardzopodekscytowanitym,żemłodamałpawydajedźwiękizbliżone
dogaworzenia,jednakwczwartymmiesiącużyciaVikiprzestała
