Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Rynek,władzaczymagia?Kontrowersjemonetarne
19
prestiżowych7.Nestorpolskiejnumizmatyki,StanisławSuchodolski,
takżepozostajesceptycznywobectezDmagiczno-rytualnych”,przy-
znajejednak,żeDliczbaskarbów,powstałychwskutekdziałańpoza-
ekonomicznych,jestjednakwiększaniżpierwotnieszacowano”8.
Zasadniczoróżnicemiędzyprzywołanymiautoramileżąraczej
wocenieposzczególnychmotywówgromadzeniasrebraniżwzdecy-
dowanymodrzuceniuktórejśzkoncepcjialternatywnych-wszyscy
biorącyudziałwtejdyskusjizapewniają,żewżadnymrazieniewy-
znajązasadyalbo-albo.Zwracajednakuwagę,żeanalizachronologii
igeografiidepozytówsrebraniejestwystarczająca,bymócudzielić
miarodajnychodpowiedzi.
Polscybadaczeodlat50.i60.XXw.prowadząsystematyczneba-
danianadaspektamipieniężno-ekonomicznymitezauryzacjisrebra.
Odpoczątkuzarysowałysięnatentematdwaprzeciwstawnepoglądy.
StanisławTabaczyńskipodkreślał,żegromadzeniespełniałofunkcję
zachowaniawartości,przyczymsrebrujakośrodkowipłatniczemu
przypisujeonraczejpodrzędnąrolę.Wedługniegokruszcedo2poło-
wyXIw.prawieniedocierałynalokalnerynkiitrafiałydoobiegu
główniedziękihandlowidalekosiężnemu,któryznajdowałsięwrę-
kachelity9.JednocześnieRyszardKiersnowskipojmujeskarby-łącz-
niezluźnymiznaleziskamipojedynczychmonetwwarstwachosadni-
czychinacmentarzyskach-jakowyrazDwewnętrznego”obiegusrebra
najpóźniejodkońcaXw.WprzeciwieństwiedoTabaczyńskiegonaj-
ważniejsząfunkcjępieniądzaupatrujeniewtezauryzacji,lecztraktuje
zdeponowanykruszecjakozdecydowaniemniejszączęśćcałejmasy
monetarnej.MimotoKiersnowskiwskazujerównieżnapozaekono-
miczneźródładopływusrebranaziemierządzoneprzezPiastów,nie
badającjednaksystematycznierolitrybutów,okupów,wyprawłupie-
skichidarówwprocesiekształtowaniasięwładzypolitycznej.Jest
toluka,którąprezentowanestudiumpróbujewypełnić-przede
wszystkimwobliczutezyKiersnowskiego,żeodpływzdobytychtym
sposobemmetaliszlachetnychbyłwiększyniżichdopływ.Warto
7M.Bogucki,Dlaczegowewczesnymśredniowieczupowstawałyskarbyzłomusrebr-
nego?,WN48(2004),1,s.49-75.
8S.Suchodolski,Kultowaczyekonomicznageneza,s.194.
9S.Tabaczyński,Rozwójstosunkówtowarowo-pieniężnychwPolscewczesnośrednio-
wiecznej,Warszawa-Wrocław1957,s.281in.;tegoż,Zbadańnadwczesnośredniowiecz-
nymiskarbamisrebrnymiWielkopolski,Warszawa-Wrocław1958,s.42inn.,55.