Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
RostysławWaceba
(bliższąjęzykowiczeskiemu)irozgraniczoneobszaryichrozpowszechnienia
się.A.Mukapróbowałrozciągnąćowąłużycko-milczańskągranicęjęzyko-
namiędzyrzeczeŁabyiSoławy,wyodrębniającnatychterenachobszary
staro-dolnołużyckiistaro-górnołużycki
37
.Oprzedwczesnościtakichzałożeń
wypowiadałsięjużT.Lehr-Spławiński
38
.Natomiastprzeprowadzonaprzez
ErnstaEichlerapowtórnaanalizaprzestudiowanegoprzezA.Mukęmateria-
łujęzykowego,obalająctezęoprzypuszczalnympodzialemiędzyrzeczaŁaby
iSoławynapółnocnąipołudniowączęść,pozwoliłaniemieckiemubadaczowi
wnioskowaćopodzialecałegopołudniowegoPołabianadwaobszary:zachod-
nie(Westfügel)iwschodnienskrzydło”językowe(Ostfügel1językgórno-
idolnołużycki),graniczącezesobąwzdłużlinii:Łaba1CzarnaElstera
39
(zob.mapa).
WnioskiE.Eichlera,chociażdyskusyjnepodwzględemjęzykoznawczym
40
,
znalazłyjednakpotwierdzeniewmaterialearcheologicznym,zwłaszczawba-
daniachHansa-JürgenaBrachmannaiJoachimaHerrmanna.Wynikitychdo-
ciekańwskazują,żewkońcuVIII1napoczątkuXwiekupołudniowePołabie
zamieszkiwalijednocześnieprzedstawicielekilkukulturarcheologicznych,
którychsiedliskapokrywałysięzobszaramijęzykowegoOst-iWestfügel
41
.
Zkoleiwramachzachodniegonskrzydła”JoachimHerrmannzidentyfikował
zabytkidwóchkultursłowiańskich,którekonsekwentniezmieniłyjednadru-
gą:prasko-korczackiejorazceramikirüsseńskiej.Zdaniemhistorykabyłoto
efektemstopniowegozasiedleniamiędzyrzeczaŁabyiSoławyprzezSłowian:
najpierw(w2.poł.VIwieku)1nSkławinów”(przedstawicielikulturyprasko-
-korczackiej)zewschodnioeuropejskiejstrefylasostepu,anastępnie(koniec
VI1początekVIIwieku)1nośnikiceramikyrüsseńskiej,którzyoddzieli-
lisięodSerbo-ChorwatówiprzynieślinaPołabieetnonimnSerbowie”
42
.
ostatniątezęniemieckibadaczuzasadniapodobieństwemkulturymaterial-
nejludnościrüsseńskiejdochorwackichiserbskichzabytkównaBałkanach,
atakżeobecnościąanalogiisłowiańskiejtoponimikiześrodkowychNiemiec
37
E.Muka:DieGrenzen…,s.5581559;T.Lehr-Spławiński:Plemionasłowiańskie…,
s.1271129;H.Popowska-Taborska:Dawnepodziałyjęzykowe…,s.66.
38
T.Lehr-Spławiński:Plemionasłowiańskie…,s.129.
39
E.Eichler:StudienzurFrühgeschichteslawischerMundartenzwischenSaaleund
Neiße.Berlin1965,s.268;L.A.Tyszkiewicz:Podziałyplemienne…,s.113.
40
ZpowoduniedokładnościprzyjętychkryteriówjęzykowychpoglądyЕ.Eichlerazakwe-
stionowałH.Schuster-Šewc(zob.L.A.Tyszkiewicz:Podziałyplemienne…,s.113).
41
Tamże,s.1121113;H.-J.Brachmann:SlawischeStämmeanElbeundSaale:zuihrer
GeschichteundKulturim6.bis10.Jh.,aufGrundarchäologischerQuellen.Berlin1978,
s.246.
42
J.Herrmann:Obszczestvougermanskichislavianskichplemioninarodnostiejmieżdu
RejnomiOderomvVІ1ХІvv.nVoprosyistorii”1987,nr9,s.79180.