Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
ŁukaszNowacki
Pozalegendąhistoriakultu
Nieznanepoczątki
ZKronikiGallaAnonimawynika,żeBolesławKrzywoustyprzyszedłna
światwdniuświętakrólaWęgierStefana
74
.Wzmiankatastanowiodzwier-
ciedlenietypowegodlaepokiśredniowieczasposobupojmowaniaczasu.Data
rocznanarodzinodgrywaławnimrolędrugorzędną,istotniejszymterminem
byładatadziennapowiązanazosobąświętego,któremunależałsięztejra-
cjiwyjątkowyszacunek
75
.Niezaskakujewięc,żeKrzywousty,pokutującpo
oślepieniubrataZbigniewa,udałsiędogrobuwęgierskiegowładcy(1113)
76
.
Znajdowałsięonwtymsamymkościele,wktórympochowanośw.Emeryka
77
.
Polskiksiążęwtrakcieswejdalekiejpielgrzymkimiałniewątpliwieokazję,
abyodwiedzićmiejscepochówkumłodszegozArpadowiczów.Wrezultacie
wydajesięprawdopodobne,żezapośrednictwemśw.Stefanaprzynajmniej
wniektórychkręgachwPolscezapoznanosiębliżejzpostaciąjegosyna
78
.
Przypuszczasięteż,żewXIIIwiekudoPolskizostałyprzywiezionekopie
ŻywotuEmerykaorazKronikiwęgiersko-polskiej.Obadziełamogłyznaleźć
sięwnaszymkrajuzasprawąbł.Salomeilubśw.Kingi
79
.Cointeresujące,
wizerunekwęgierskiejksiężniczkipodpewnymiwzględamijestzbieżnyzha-
giograficznymportretemkrólewicza.Kingabyłabowiempochodzącązrodu
74
GalliAnonymiCronicaeetGestaducumsiveprincipiumPolonorum.Oprac.C.Male-
czyński.W:MPHn,T.2,s.63;polskietłumaczenie:GallAnonim:Kronikapolska.Przekł.
R.Grodecki.Oprac.M.Plezia.Wrocław2003,s.62.Wkalendarzuliturgicznympocho-
dzącymztzw.KodeksuGertrudyjegowspomnienieumieszczonopoddniem19sierpnia.Wpis
zostałdokonanyuschyłkuXIalbowXIIw.:ModlitwyksiężnejGertrudyzPsałterzaEgberta
zkalendarzem.Oprac.M.H.Malewicz,B.Kürbis.W:MonumentaSacraPolonorum(da-
lej:MSP).T.2.Kraków2002,s.97,108.Wpóźniejszychpolskichkalendarzachświętokróla
zapisywanopodinnymidatami(20lub21sierpnia):Gniezno.WiChronologiapolska.Red.
B.Włodarski.Warszawa1957,s.139;Kraków.WiChronologiapolska…,s.152;Płock.Wi
Chronologiapolska…,s.163.
75
Zob.uwagizaprezentowanewniepublikowanymartykule:M.Biesaga,S.A.Sroka:
Perspektywypodejściainterdyscyplinarnegowbadaniachhistorycznojęzykowych(naprzykła-
dzieświadomościwiekuludzkiegowpiętnastymiszesnastymwieku),s.6[zaudostępnienie
artykułudziękujęProfesorowiS.A.Sroce].
76
GalliAnonymi…,s.158;GallAnonim:Kronikapolska…,s.159.
77
LegendasanctiEmerici…,s.456,4581459.
78
Por.J.Dąbrowski:Polskiemałżeństwo…,s.67;S.th:MagyaréslengyelImre-
legendák…,s.67;J.Gacki:Benedyktyńskiklasztor…,s.29.
79
S.th:MagyaréslengyelImre-legendák…,s.68,70;R.Grzesik:Kronika
węgiersko-polska…,s.212;Z.Magyar:Aliliomosherceg…,s.97.