Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Trzechproboszczówwjednejparafii.Studiumoduchowieństwie…
31
Wojciecha(AlbertusMathiedeChrzanow),zapisanegowroku1506
65
.Jeżeli
moglibyśmygoutożsamićzwikarymWojciechem,uzyskalibyśmyinforma-
cjeojegowykształceniuipochodzeniuspołecznym.Zpewnościątoonbył
wikarymwKatedrzeKrólewskiejnaWawelu,wzmiankowanymw1557roku
jakozmarły
66
.Funkcjęmusiałobjąćpo1526roku,skorojeszczewtym-
żerokubyłduchownymwChrzanowie.Wojciechbyłsynemmieszczanina
chrzanowskiegoMaciejaKrężela,wieloletniegoławnika,apóźniejrajcy.Na
wymienionąuczelnięzapisałosiętakżedwóchMikołajów:jeden1synPiotra
1w1506roku(NicolausPetrideChrzanow)
67
,drugi1synMikołaja1
rokpóźniej(NicolausNicolaideChrzanow)
68
.Jeżeliktóryśznichmiałbybyć
tożsamyzwikarymMikołajem,tomógłbytobyćtylkoMikołaj,synPiotra.
DrugibowiemtoMikołajGądek1bakałarzsztukwyzwolonych,aponadto
żupnik,handlarzołowiem.Znanyprzedewszystkimjakoorganistawkatedrze
krakowskiej
69
.
Wątpliwe,abywieluduchownych,zarównoplebanów,jakiwikariuszy,po-
siadałogruntownewykształcenie.Zapewneczęśćpoprzestałanaedukacjiwy-
niesionejzeszkołyparafialnej.Wymogidotycząceznajomościpodstawowych
modlitw,formułudzielaniasakramentówiumiejętnościodprawianiamszy
świętej,przyjednoczesnymrozumieniuwypowiadanychsłów,niebyłyzbyt
wygórowane.ZmianynastąpiływpołowieXVwiekuwrazzzarządzeniem
biskupakrakowskiegoTomaszaStrzępińskiegoozakazieudzielaniaświęceń
kapłańskichklerykowi,którynieukończyłconajmniejtrzechlatszkołykate-
dralnejlubkolegiackiej.Dalszeobostrzeniawprowadzonopółwiekupóźniej,
zalecającpatronomkościołów,abywybieralinaplebanówtylkoosobychoćby
krótkostudiujące
70
.Czymogłotomiećjakiśzwiązekzzapisywaniemsiędo-
pieronapoczątkuXVIwiekuchrzanowiannauniwersytetipojawieniemsię
nastanowiskuproboszczaduchownegozŁańcuta?
Pewnąwskazówkąprzyposzukiwaniachmiejsc,skądwywodzilisięple-
bani,możebyćprzyjrzeniesięosobiekolatora.Tenbowiem,jaksądziIzabela
Skierska,popierałduchownychzeswegootoczenia
71
.Oczywiście,niemusieli
tobyćtylkomieszkańcydanejmiejscowościczypobliskichośrodków,aoso-
by,zktórymiszlachcicwogólesięzetknął.Zprawempatronatuwiązałasię
65
MetrykaUniwersytetuKrakowskiegozlat140011508.BibliotekaJagiellońskarkp.258.
Wyd.A.Gąsiorowski,T.Jurek,I.Skierska,przywspółpracyR.Grzesika.T.1.Kra-
ków2004,nr1506h/292.
66
ANKraków,Dep.40,s.69.
67
MetrykaUniwersytetu…,nr1506h/290.
68
Tamże,nr1507e/221.
69
F.Kiryk:Chrzanównaprzełomie…,s.470.
70
E.Wiśniowski:Parafie…,s.1591160;I.Skierska:Plebanwpóźnośredniowiecz
nejPolsce.W:Koloryistrukturyśredniowiecza.Red.W.Fałkowski.Warszawa2004,
s.1661167.
71
I.Skierska:Pleban…,s.163.